Israel Nih Nifatin Gaza Ah Suimilam 4 Chung Dinhnak Caan A Pek Hna; White House
=========
2023, October 7 thok in misual hriamtlai phu Hamas nih Israel ram a kah hnu in minung sing tampi nunnak a liam pin ah sing tampi nih hliam an tuar. Atu dirhmun ahcun Israel nih lehrulhnak cham in bomb a puah i, Gaza hmunram cu an kulh dih cang tiah, theih a si.
October 7 kahdohnak hramthok in Israel mi 1,400 tluk nunnak a liam i, 6,900 tluk nih hliam an tuar tiah Israel ṭuanvo ngeitu hna nih an chim. A innpa Gaza hmunram ah minung 10,812 nunnak liam cang i, 26,905 nih hliam an tuar ve, tiah Hamas nih a zohkhenh mi Gaza ngamdamnak zohkhenhtu nih an langhter.
Chiatṭhat zohkhenh tu le ṭuanvo ngeitu hna nih an chim ning cun, Israel nih i runvennak ding caah covo a ngeihnak kong chim in, kahdohnak hi dihter in remnak tuah ding ah an nawlnak cu United States zong nih a hnatlak pi tiah theih a si. Ni 4 chungah Gaza hmunram chaklei Israel ralkap nih lam an on mi lei panh in minung 72,000 tluk an zaam cang tiah U.N nih a chim.
Israel nih Gaza chaklei hmun dang dang ah, nifatin suimilaam 4 chung kahdohnak dinhter a timh cang tiah rampum aiawh biachim tu John Kirby nih a chim. Israel ṭuanvo ngeitu hna nih kan miphun dinhnak caan ah hin kahdohnak a um lai lo tiah an ka chimh bantuk in nifatin suimilam 4 chung kahdohnak hi dinhter a si lai, tiah John Kirby nih a chim.
Israel – Hamas Dohnak Theihtlei Tete! Israel le Hamas kong ka chim hlanah kan ram lei thawngpang tha taktak kan theihmi nih ruahchan a thar in a kan pek thanmi tawite in ka vun tenh chih ta lai. October 27 ah Brotherhood Alliance timi hriamtlai phu TNLA, AA le MNDAA fonh in Shan ram chaklei ralhrang pawl an phomh hna. Ralhrang sakhan 150 an lak. Cu ni cu Operation 1027 tiah an auh beh.
KIA, PDF le hriamtlai bu dangdang zong nih hmun dangdang in an rak phomh thluahmah ve hna. KNDF le PDF hna zong nih Operation 1107 (Nov. 07) min bunh in an vun phomh thluahmah ve rih hna. Khua tampi an lak cang. “Kan raldohnak hmun kan kauh chin lengmang rih lai” tiah BA nih an vun thanh chap. Ruahchannak a lian chin lengmang. An pehzulh ko ahcun cho kan chuak ko lai tiah zumhnak a um.
Nizan lei hna ah khan hriamtlai phu pawl an i funtomning a tha chin lengmang. NUG acting President Duwa Lashi nih cun “Operation 1027 hlawhtlinnak nih kan ram pumpi caah ruahchannak a vun chuahter. Ralhrang nih an sungh an khaan i federal democracy kan duhmi an kan cohlan ko ahcun dohnak hi a dong colh ko lai” tiah a chim.
Tu kum May thla tiang ah ralhrang ralkap hi 21,000 hrawng cu an i zuk cang ti a si. 150,000 hrawng an tang lai tiah an zumh. Ralhrang lei upa lungre a theih tikah reserve an chiahmi 30,000 hrawng hman than an timh hna. Nizan Nithum hna ah khan cun Min Aung Hlaing nih emergency in National Defense and Security Council a pumh hna.
Kawlram i Tualuk Belt and Road Initiative Project nih a tuaitam hna lo ahcun ruahchannak a um ko, asinain kahnak an vun linh cang kaa in Taluk lei nih “ngol u law biaruahnak in daihnak ser u” a vun ti colh hna. Taluk hi Kawlram sersiamnak caah dawnkhantu a si lai ti phan a um ngai.
Israel le Hamas tapung dohnak cu ni 34 a kal cang. Chaklei Lebanon in Hezbollah tapung nih an rak kah pah lengmang fawn hna. Israel ralkap zate a thimi 350 deng an si cang. Hezbollah tapung hi 80 hrawng an thi cang; Hamas tapung thi zat theih a si lo. A thongthong in an thi cang lai. An sakhaan thatha zeimawzat an lak cang. Hamas sakhan thawnnak hmun pi an neih ngaingai cang.
Oct 07, 2023 ah Hamas tapung nih 1,400 an thah ramdang mi telh in Israel minung an hrenmi hna hi 240 hrawng an si. Pali an thlah hna i Israel ralkap nu pakhat cu Israel ralkap nih an khamh cang. A hrenmi hna ah hin thla kua lawng a si rihmi bawhte zong aa tel. Hngakchia 30 hrawng a si. An kong ruah ah zaangfah hringhren a si ko.
Gaza cu Chak le hlang tiin an then i kap hnih in Israel ralkap nih an luh hnawh hna. Cung he, tanglei he, ti lei he an dum dih hna. An thazaang, thinhunnak le thawnnak vialte chuah i Gaza cu an phomh cuahmah lio a si. Prime Netanyahu nih a rak chim bantukin, Gaza cu cim thluahmah ko.
Gazan a thimi 1,000 hrawng an si cang. Zaangfak ngaingai an si. Nu le hngakchia, nu bik, pa bik, chungkhar ning tbk in nunnak an vun liam thluahmahmi zoh cu a har hringhren ko. Mipi lakah Hamas nih then awk tha loin cawlcanghnak an rak ser dih caah an temtuar khun. Sizung tang, sianginn tang, refugee camp, ambulance tbk hmun ah an cawlcangh tikah mipi le tapung thleidan an har ngai.
Hamas sakhan a lianh biknak hmun Shifa Hospital hna lengbang cu Hamas hriamnam le khur (tunnel) lawng te a si tiah Israel ralkap lei upa nih an chim. A rauh hlan ah Israel ralkap nih an kah dingmi a si. Tuan deuh ah Hamas hmanmi Ambulance cu Israel nih sizung pawng an kah i minung 15 an thi. Sizung ambulance he aa lomi tampi an ngei tiah Hamas tapung an tlaihmi nih a phuan.
Israel ralkap nih a tha bik lam an kawl khawhmi cu himnak hmun ah Gaza mipi zamter hmasa hna kha a si. A zam kho tawk zong an um lio ah a zam duh lo zong an rak um hna. Khatlei in Hamas tapung nih zamnak lam an rak kham hn, an kah hna, lam cu hngakchia tete telh in minung ruak lawng te aa phah. Ral ram chung um cu a har hringhren ko lai.
Mossab Hassan nih cun “Hamas nih Gaza mipi hna caah Hell Kutkar an i on sual” a timi cu a hman chin lengmang. Mossab hi Hamas founder pakhat i a fapa a si ko nain Hamas sualnak le hmuitinh ruangah a zammi a si.
A chim thanmi cu “Arab ram vialte hna lak ah a thawng bik zong a si i nuclear ram zong a si i, Arab ram khuapi vialte hmanh khi an duh ahcun minute chung ah a hrawk kho dih dingmi Israel cu a an hunter. A luan cia chan ah Nazi (Hitler) nih Jews miphun ting 60 an rak thah hna. An philh kho lo. Tutan i Israel mipi an va thahmi hna cu Gaza mipi caah Hell Kutkar an onpiak hna a si. Zei bantuk tuaktannak ngei lo bu dah an si” tiah fak ngai in Hamas a mawhchiat hna.
US leiin an vun rengh pah lengmang hna caah nai hrawng cu Israel lei an i sum deuh. Gaza mipi zamnak caan an pek pah lengmang hna. Nizan tiang ah khan cun Tlanglei dornak hmun ah a thongthong in Gaza mipi an zam hna. Hi pin i a zam lomi cu ralchung ah an um ko cang lai. Hamas sakhan thawnnak pipi an vun neih cang caah an i kahnak a fak chin lengmang lai cang. Atu tiang ah Hamas khur 130 leng an hrawh piak cang hna.
Hamas hriamnam, drone le rocket kahnak tbk hmun tam ngai an lak fawn cang. Children park, school le paygorund tbk hmun tampi hna kha rocket kahnak le hriamnam sernak ah an rak hman hna. Israel ralkap nih an hmuh hna tikah an zumh hmanh an zumh kho lei lo.
Hamas nih an hrenmi minung 240 cu an umnak an thei rih lo. A theih zong an thei cang hna seh law kan thei lo, khamh awk an thah rih lo ca zong ah a si khomi a si ko. A luatter khawh hna naak ding ah US upa an siah Israel upa an siah Qatar upa zong biaruahnak an ngei lengmang. Zeitik ah dah kan khamh khawh cang hna ti an vun phuan te lai ti hngahhlang cio a si. An khamh khawh hrimhrim hna lai tiah bei a sei ko.
Gaza chung pi tiang Israel ralkap nih an luh hnawh cang hna i Hamas sakhan, khur, hriamnam chiahnak le sernak hmun tam pi an lak cang. Media an i hruaimi hna nih an hmuh tikah an khuaruahhar tuk. “Vawleicung ah hi bantukin ralkap tuknak ah theih a har tukmi thil tuah hi a um lo” an ti. Hamas nih vawlei tang i an kal-umnak khur an rak sermi pawl hna hi an mak kho tuk rua. Mah ruangah Israel zong nih ralring taktak in an fuh hna naak a si. Credit: L Tin Hre