Israel a cian chinchin!
========
Nizan ah Jordan nih a chuah pimi kong United Nations General Assembly ah ceikhannak an tuah. Vawleicung ah phung ning tein siseh, UN chungtel dihlak hi ram 193 lawnglawng an si rih— Palestine, Vatincan, Kosovo te pawl an i tel lo, an i tel lo, an tel asiloah ram pakhat an si ve tiah a ruatmi um sual pang ah, Ram 193 chung ah ram 120 nih Jordan chuah pimi cu Yes an ti.
Ram 14 nih No an pek – Israel ram a hawikom pawl an si hna – European Union ram 27 chungah ram 8 cu Israel lei in an tang lo. Ram 45 nih Yes zong an pe lo, No zong an pe lo. Ram zei maw zat hi an kai lo maw a si zeitin dik timi an langhter lo.
Israel a cian chinchin – Gaza Strip ah internet phone line ti bantuk a thah a phih piak dih cang – vawleitang hmun tampi zong Israel nih a thuat thluahmah. Caan tlompal ah hi raldonak hi dih zau dawh a si. Credit: Thawng Za Pum
Israel himbawmnak caah an milu tuak cun ai pe bikmi; Mizo-Kuki (Bnei Menashe) kan unau pawl cu hmaisuang ah, Mizoram le Manipur i Israel miphun tlau ‘Mizo and Kuki Jewish’ pawl cu Bnei Menashe an ti hna. Menasseh fale pawl tinak a si. Kan hnung ah an kong ka thai cang. Bnei Menashe pawl cu tulio Israel-Hamas ral ituknak ah ral an do ve maw? Kan hnung zarh Cawn Nithum (Wednesday) ni ahkhan, Israel le Lebanon ramri Israel leikap hmaisuang ralhruang pakhat cu Hezbollah pawl nih kuanpi in an hei kah hna.
Kuanpi puak a pel-beuh nih Natanel Touthang a khen. Touthang cu Israel ralkap si ve. A hliamhma ruangah Haifa khuapi chung um Rambam Hospital ah an kuat. A kut le a mit ah dinte in ai khawng.
Touthang, kum 26, cu Manipur ram Churachandpur khua, Phailen sang ah a rak chuakmi si. Israel ah a chungkhar he an iṭhialnak a sau tuk rih lo. Nain, citizen an si cang. Bnei Menashe phun lakah Touthang cu hliam a tuar hmasa bikmi a si tiah anmah lei upa nih an chim.
Israel Ralkap IDF chungah Touthang bantuk hmaisuang bak i a kalmi Mizo-Kuki ralkap 300-400 kar hrawng an um rih. Israel ram chungah Mizo-Kuki Bnei Menashe pawl cu 5,000 renglo an um rih lai tiah an zumh. 2000 hrawnghrang ahkhan, an rak iruah ning bang a si lo ruangah si men lai; 5,000 hrawng an rak kir hna.
1970 lawnhka hrawngah Mizo le Kuki lakah Judah miphun kan si ko iti hlimnak a rak tla. 1980 hrawng cun, Israeli rabbi Eliyahu Avichayil nih a cohlan hna. Cuticun duhsah duhsah in Israel lei ah cun an ichek lengmang. Nihin tiang an icheknak a dong taktak rih lo.
Israel ram an va phanh tikah, an milu a von karh i anmah le anmah izohkhenhnak zatlangbu zong an ngei. Degel Menashe an ti i cu an phu cu NGO in Israel ram ah register ṭha tein an ituah ve. Nai Hamas nih Israel ram thlanglei kam i rocket in a phomh hna lio ahkhan, kan unau pawl umnak khua pakhat zong ai tel ve. Sderot an ti i cu khua ahcun, Bnei Menashe cu chungkhar 120 hrawng an um.
Israel cozah nih a rannak in Jerusalem le Dead Sea rilikam resorts bakah a thiar colh hna. Israel ram ah cun rammi sinak a ngeitu citizen paohpaoh kum 18 tlin cun ralkap rian ṭuan bal dih a si. Pa cu kum thum ṭuan ding si i nu kum hnih, an ti hna. Cuticun, milu 5,000 lakah 300-400 kar paoh cu IDF ah atu ral an tu. Raltuknak hmanh ah hmaisuang bak, ikah iphomhnak bakah an choi.
Judah hrinthlak kan si ko ai titu Bnei Menashe pawl khi an milu dihlak 10,000 hrawng in an zumh. Cu chungah 5,000 hrawng cu Israel ram ah an um i adang cu Mizoram le Manipur ah an um ve.
Tutan Israel-Hamas ral a thawh dih tik belte ahkhin, Bnei Menashe pawl le Israel cozah ipehtlaihnak a phun ai dang te kho men tiah RT news nih an kong a thai.
Milu 5,000 lakah Bnei Menashe milu 300-400 kar nih IDF hmaisuang ah ral an tu. Israel ram a va pem vemi phun dangdang pawl milu he zatuak in tuak ahcun Bnei Menashe nih Israel ram kilkamhnak caah propotion tam bik in an ipe.
Cucaah, an zatlangbuu Degel Menashe hruaitu upa hna nih a fair deuh lo ti in an iruah. Ral a dih khin cun, kum 2,000 hrawng i an rak kir tuk bang an kir tung te kho men. Siloah, Israel cozah nih zeitin hnemhnak a pek te hna lai ti zoh in an dirhmun ai thleng ngai lai ti an zumh. Degel Menashe tiah hei google law, an website khan hei kawl khawh an si. An hmanthlak zong tampi an taar hna. Credit: Salai C Alexander