Vawlei pi hnulei kir pi than an timh mi cu, Vawlei pi a khua ruah har

US le NATO hna he Afghanistan nih i hawi kawmhnak a rak tuah mi kha Rassia nih a rak celh lo!
========
Vawlei ah hin a hmun mi thil an um lo an mah le can cio an ngei dih tiah Bible nih a ti bantuk in atu tan Russia (Putin) nih Ukriane a tuknak le Min Aung Hlaing nih anaa a tingnak cu; Putin Legacy le Myanmar tatmadaw Legacy tlaknak hram thawknak ding an si lai.

Vawlei ralpi a dih hnu 20 Century khin cun minung hmuhning a dang rumro cang i, Human Rights, Nu-Hrin zalennak ti mi ruahnak nih hmunma a van lak. Vawlei ah deihnak remnak a umnak ding kha hmathlak in mikip thinlungah a um. Cun 21 Century a van phanh than tikah cun, cu deihnak le remnak nun lawng si lo in, ral cu chim hlah chawleh-chawhrawnnak le pawcawmnak thil lei riantuannak hmanh ah pawngkam thil (environmental) lei tiang kilven le sersiam le dawt herhning a tu millenniums generation hna thinlung chungah a um lio ah le an ruah lio ah, hi bantuk in PUTIN le MAH nih kumzabu 18 le 19 lio can khuaruah ning in Vawlei pi hnulei kir pi than an timh mi cu, Vawlei pi a khua ruah har lawng silo in a zoh hrim an zoh duh lo.

Soviet Union (Russia) Vs Afghanistan: USSR(Russia) nih Afghanistan arak tuk nak a ruang tawi te in kan zoh a si ah cun, 1919 ah Afghanistan nih British kut tang in luatnak a hmuh hnu ah kum sawmnga renglo a inn pa Russia he neihniam te in pehtleihnak an ngei.

Democratic Republic of Afghanistan kha April 28 1978 ah an rak dirh i Nur Muhammad Taraki kha Afghanistan President a hawng si I, Hafizullah Amin cu Prime minister a si. Taraki nih polical reform a tuah mi nih Muslim biaknak Sharia law kha fakpi in a dir pi. Cucaah mipi nih an rak duh lo ngai. Cun 1978 ah khin Russia le Afghanistan cu ral lei ah siseh, chawlehthalnak lei ah siseh kan dirti kan kal ti lai ti hnatlak minthutnak an rak ngei. Kha lio can chung hna ah khin Afghanistan cu western ram US le NATO he zong pehtleihnak an ngei ve chawlehthalnak lei zong raltuk training lei zongah.

Kha US le NATO hna he Afghanistan nih i hawi kawmhnak a rak tuah mi kha Rassia nih a rak celh lo, a duh lo taktak. Kha lio ah khin Afghanistan chungah an mah Muslim Biaknak Sharia phunglam extreme ngai in a dir pi tu lei ah khin Afghanistan an president Taraki cu a rak dir ve tikah, mipi nih an duh lo ngai i, Afghan communist party hna lak i amah duh lo tu nih September 1979 ah an rak thah.

USSR nih Afghanistan western ram hna he hawikawmhnak an ngeih mi kha a duh lo tuk tikah, President Taraki an thahnak kha chuankhan in Prime Minister Amin cu san a tlai lo ti in USSR nih ralkap thazang 80000 tluk he December 1979 ah Afghanistan cu a luh hnawh i a tuk. Prime Minister Amin cu USSR KGB special forces nih an thah i an mah Russia nih an duh mi communist party a si mi pa Babrak Karmal kha Prime Minister an tuan ter. Hi lio USSR President cu Leonid Brezhnev a si. May 1988 USSR President Gorbachev chan lio ah Russia ralkap hna cu Afghanistan in an kir than.

Hi lio ah USA le NATO hna nih anti-Russia phu hna kha hriamnam le finance lei in he tiah an rak bawmh hna. Hi kum 9 chung Russia ralkap hna nih Afghanistan ah ral an tuk nak ah hin Rassia ralkap ting 5 khan a hman hna i, hi chungah 13833 an thi, 11669 nih hma an pu i, 6669 hi permanent disabilities ah an i chuah. Hi Afghanistan ral a tuknak ruangah hin Russia cu economic lei ah a tla hniam ngaingai i, recovery a tuah khawh ti lo caah, USSR ram chungah deih nak a um ti lo. Cucaah cuhlan ah Vawlei ah a lianngan bik mi USSR (Russia) cu a tlu i, 1991 ah independent ram 15 ah aa then dek dih.

A tu PUTIN (Russia) nih Ukraine a van tuk nak a ruang bik zong hi Ukraine nih EU le NATO lei ah luh a timh mi hi a duh lo caah, a hriamnam thatha le ralkap thazang 200000 reng lo in a luh hnawh nak asi. A tu lio Ukraine president thlak i a mah duh mi tuan ter ding kha si. Ukraine ralkap cu 250000 an si ve na in a hriamnam an I thlau tuk. Asinain an ram cu runven ding in PDF ah mipi tampi an luh tikah ting 9 reng lo an si cang. Ram dang civil (ralkap a si lo mi) hna zong Ukraine caah doh ve ding in Ukraine ah an lut hna.

Hi lio ah NATO le EU hna nih chawlehthalnak, swift code an block le a vanlawng hna zong an mah le ram cio ah zuannak nawl an pek lo lawng si lo in, hriamnam thatha vanlawng kahnak, tank kahnak meithal phunphun hna in Ukraine cu an bawmh. A tu ni 5 khan chungah hin Russia ralkap thawng 11 renglo an thi lo cang. Zeitluk in dah a mah Russia ram chungah harsatnak a tlun lai ti mi hi, ruah dawmh khawh ngai ding in a um cang. A ho hmanh nih Russia cu a ram chungah luh hnawh in an va tu lai lo nain, an mah Russia mipi lila nih PUTINISM fakpi in an doh cawlh te lai.

Cucaah a tu lio Ukriane raltuknak cu PUTIN legacy a tluknak ding a hram aa thawknak le Russia communist ram a rak dirh tu Vladimir Lenin le Stalin hna nih an tuh mi thlaici a donghnak zong a si kho i, kan vawlei hmailei a kal nak ding caah thatnak lei zong in thil tampi a thleng kho te ding mi zong a si kho.

Cuvebantuk in a tu kan mah ram zong ni hin thil kal ning zoh tikah kum 70 reng lo ningcang lo in mipi an kan hremtu le uktu MAH ralkap hna cu an zawr chin lengmang i, tlangcung hriamtlai phu hna le PDF hna thazang nikhat hnu nikhat in an thawng chin lengmang mi hmuh a si tikah Myanmah Tamadaw legacy a dih nak ding a hram a thawknak a si hrimhrim ve lai, ti mi hmuh khawh ngai a si cang. By: Cung Lian Bik