Kan vawlei pi hi tluk in aa dawh mi hi cheu 3 ah 2 cu a rawk dih lai!
“US le NATO Nih Putin An Tih Maw”
======
US le NATO nih Putin an tih maw ti ah cun an tih ko. Zei ca tiah cun, Putin a nunzia an zoh tikah NUCLEAR ral thawh hi a pawi ah a chia lai lo ti in an hmuh chih pah caah a si. NUCLEAR kha an hman veve cio a si ah cun, US ram, EU ram le Russia ram hna tam deuh cu vutcam ah an cang dih ko lai.
Kan vawlei pi hi tluk in aa dawh mi hi cheu 3 ah 2 cu a rawk dih lai. Minung khua saknak hrimhrim ah a tha ti lai lo. A tang mi cheu 1 chung hmanh nuclear khuvai ruangah ngandamnak a tha ti lai lo ti mi cu a fiang tuk mi a si tikah, amah Russia caah siseh, kan vawlei pumpi caah siseh zawnruahnak a ngei lo mi Putin he ral i doh ding hi asi khawh chung in US le NATO nih an hrial lengmangnak a si. An tih nak a ruang cu a kan tei lai ti ruangah siloin Vawlei rawh ding le minung thih ding an ruah khawh lo caah a si.
Nuclear in an i doh taktak ah cun: US le NATO nih tei cu an tei ko lai na in a vawlei a rawkral ding le thih loh nak a chuak ding mi kha an duh lo ca tu ah a si. Russia nih hin Nuclear warheads hi 6257 tluk a ngei 1000 renglo hi cu an tha ti lo ti si.
US nih 5550, France nih 300, UK nih 225, NATO ram hna nih share in an ngeih mi hi – Turkey ah 50, Italy ah 40, Germany ah 20, Netherland ah 20, Belgium ah 20, cun Israel nih hin 100 cu a neih lai an ti mi si.
PUTIN nunzia an zoh tikah amah le a ram, Russia mi thih zong siseh, midang thih zong siseh, kan vawlei pi a rawh ding zong cu tluk in a pawi ah a chia lai lo dah ti mi tu hi an ruah caah a si. Cucaah an tihnak a ruang cu kan vawlei pi hi an dawt ruang ah a si deuh. By- Cung Lian Bik
Russia President Putin A Chuahsual Hnga Maw? Russia nih Ukraine a luhnawhnak ni 13 a si cang nain Ukraine khua pakhat lawng a laak khawh. President Putin nih Zarh hnih chungah Ukraine ram laak dih dingah a timhmi cu a hlawh tlin dawh a si ti lo. A ningzah, a thinhun, a aipuan, le a si vangh hi van a tawng lai. Ukraine biatak tein a bawmtu, US, NATO le EU ram cung ko ah a thinhun a celh lai lo.
Russia ralkap 12000 tluk an thi cang lai tiah zumh a si. Russia Commander Genearal pathum cu Ukraine ralkap nih a thah cang hna. Raltuknak vanlawng 48 le helicopter 80 an thlak piak cang hna. Tank 303 an hrawh piak hna I, ralkap motor 1036 le datsi phurtu motor 60 an hrawh piak cang hna. Russia bank vialte an khar piak hna. Ramdang in phiasa chuah le luh le thlen khawh a si ti lo. UPS le FedEx hmanh nih Russia thilri a simi paoh an kua in an phurh piak duh ti hna lo.
Russia TV le media vailte an phih piak hna. Social Media Facebook le Youtube zong an hmang kho ti lo. McDonald, Starbucks, Coca-Cola le Pepsi zong an khar piak dih cang hna. US le Germany nih Russia sin ah zinan cawk ti lo dingah biachahnak an tuah cang. Russia pawl an I ruah loning tuk in an sungh caah President Putin nih zeilam dah a panhpi hna lai timi hi ruah lo awk a tha lo. Ningzah, thinhun le aipuan in nuclear bom a hmang sual lai maw ti zong phan a um fawn.
Ukraine cu US, NATO le EU ram pawl nih hriamnam a phunphun an bawmh caah atu tiang an tuar khawhnak a si. Ramdang ah 1.2 million an zaam ve cang. Vawleicung ramkip nih moral support an pek hna caah an thinlung a thawng. A president Zelenskyy hrimhrim ralram ah front line ah dir in ral a dohpi hna tik ah an ram mipi thinlung a laak dih ti tluk a si. US Senate le Uk parliament ah Video in bia a chim ah ramdang mi thinlung a kan laak dih ve.
US nih Ukraine cu raltuknak vanlawng a tharte pek a timh nain Ukraine pilot hna nih Russia sermi, MIG-29s raltuknak vanlawng lawng a mongh an thiam caah Poland ram ah a ummi, Russia ser, MIG-29s vialte cu Ukraine an pek dih hna I, US nih Poland cu US ser F.16 a pek hna lai ti a si. Russia nih Poland cu mah bantuk thil a tuah taktak ahcun kan ral ah kan chiah lai i, dantatnak kan tuah lai tiah Russia ralbawi nih ralrinnak a pek hna.
Russia nih Ukraine dotu dingah Syria ralkap chung in, khuachung raltuk thiammi pawl cu ralkap pakhat ah $8000 pek in a hlan hna ti a si. Ukraine president Zelenskyy thattu dingah Chechen muslim tapung hruaitu, Ramzan Kadyrov cu Russia nih bamwhnak an hal i, Ramzan Kadyrove nih aa rinhchanh bikmi ralbawi, general Magomed Tushaye a hruaiter hna i, Zelenskyy thah dingah an va fuh nain Ukraine ralkap nih an rak thah dih hna caah Putin cu a hmai lawng a chia ko.
Ramdang nih Russia cu phihkharnak pakhat hnu pakhat an chap chin lengmang caah Putin caah thawngchia cu pakhat hnu pakhat a thuat chin lengmang. President Putin hi a tinh bantuk in thil a kal khawh lo caah ningzah, thinhun le aipuan lung in thlachiat ruat loin Ukraine ram hi sop dihlak in a phomh sual hnga maw ti zong ruah phu a si. Ukraine a phomh dih hnu ah NATO he an I hnursuan sual ahcun vawleicung ralpi 3 zong a tho lai lo tiah amahkhan khawh a si lai lo.
Ukraine War ah Russia a sunghmi: Ralkap 12,000 an thi cang, Tanks 303 an hrawh cang, Armoured Vehicle 1036 an hrawh cang, Miakpi 120 an hrawh cang, Rocket kahnak motor 56 an hrawh cang, Vanlawng kahnak motor 27 an hrawh cang, Vanlawng 48 an hrawh cang.
Helicopters 80 an hrawh cang, Ralkap motor 474 an hrawh cang, Tilawng (ship/boat) 3 an hrawh cang, Gas phur motor 60 an hrawh cang, Drone (UAV) 7 an hrawh cang. Ukrainian Ministry of Defense.
Tulio ahcun tank kahnak ah a tha bik pawl asi lai tiah zumhmi Sweden nih a siammi NLAW, AT4 le British nih an siammi Javelin ceilak Ukraine ah tlamtling tein a hung phan cang, tiah Ukrainian ralbawi ngan nih a Facebook ah ai post.
Russia ralkap nih Ukraine cu nithum ah kan lak lai an timi cu ni 12 chung an i kahnak asi cang nain Ukraine hmun biapi pakhat hmanh an la kho naisai ti lo. Kan hnuzarh Saturday le Sunday ah Ukraine khuapibik Kyiv cu Russia ralkap special rual nih luhhnawh an i tim i Ukraine paraltha taktak pawl nih phirphahliklo in an rak dawi diam hna awk! An eek zong i ceh dih deng tiang in an zaam i an luhhnawh ngam ti lo tutiang cu.
Ukraine President Zelensky hi a ralthat ning, mipi forhfial a thiam ning, biachim a thiam ning, ramdang bawmh hal a thiam ning le hitluk ral lio i mipi thinlung a lak khawh ning hi Ralpi Pahnih (WWII) lio i vawleicung minung nih an philh khawh ti lomi UK Prime Minister Winston Churchill nak hmanh khan mipi forhfial a thiam deuh i a pasal deuh, tiah Andrew J. Polsky, a professor of political science at Hunter College in New York nih cun a ti. Hi lio ahhin EU nih a membership si dingin Ukraine, Georgia le Moldiva cu an zohfel cuahmah, a rau rih kho men.
Monday i kahnak hi a fak remruam i Chornabaivka vanlawng bualrawn i Russian helicopters 30 tluk cu pakhat hmanh tang loin kan hrawh hna tiah Ukraine nih an ti. Ukraine khualipi pahnihnak Kharkiv khua kiang I a biapi ngaimi Chuhuiv khua cu Russia nih an rak lakmi kan chuh than (retaken) hna tiah an ti. Tutan i kahnak ahhin Russia bawi ngan taktak pahnih, Russian commanders – Lt. Col. Dmitry Safronov, and Lt Col. Denis Glebov – an thah hna.
Tutan Ukraine lak dingin Russia ralkap rual a vun ra mi hi minung 150,000 in 200,000 kar an si tiah US intelligence report nih cun a langhter. Asinain paraltha taktak asimi Ukraine nih biatak tein an rak dironh khawh hna tikah hmaiah an fongh kho tuk ti lo tikah Russia nih a ralkap thazaang dihlak (100%) bak Ukraine ramri le Belarus ah a vun chiah cang hna, tiah tuzing (Monday) ahkhan US defense official nih reporters hna sinah a chim. Russia nihhin a ralkap ngeihmi thazaang dihlak lawng siloin Syria minung tampi zong vun bawm dingin ralkap ah a lak (recruiting) cuahmah hna ti asi.
Hi lio ahhin Ukraine vun bawm dingin ramdang minung tampi cu Ukraine ralkap ah an lut cang i ralram ah an um cang tiah Ukraine nih cun an ti ve. NATO le US nih hriamnam tamtuk in Ukraine an bawmh cang i tutiang an dirhkgawhnak hi asi ti usihlaw kan palh tuk lai lo dah. US nih $10 billion bak bawmh dingin an i tim i EU nih $500 million tluk bawmh an i tim ve.
Hi ahhin Ukraine nih a herh bikmi vanlawng le anti-aircraft defense system an i tel len. Russia nih a thazaang dihlak in zuangnawh a timhmi cu US le NATO nih an zoh sawh kho lai maw, asiloah a fimtukmi le thilhal a thiam tukmi Ukraine President Zelensky nihhin Russia raltuknak ahhin a hnuhluh khawh ve hna lai dah, timi cu Pathian lo nih cun a thei lai lo.
Russia ralkap nih ral a thawhka in Ukraine ah rockets a vun kah mi hi khawika in a vun kah i zeibantuk phun dah an si timi hi US nih athli in a rak ngiatthlai dih i voi 625 tluk a kah cang, tiah US official nih tuzing ahkhan a chim. An vun kahmi missiles hi short range, surface-to-air, le cruise missiles an si hna i, Russia ram in vun kahmi, Belarus ramchung in vun kahmi le Crimea in vun kah deuhmi asi tlangpi an ti.
Vawleicung tuanbia ah a um bal lomi le a fak bikmi sanction cu tu i Russia nih a tuar cuahmah mi hi asi ti asi. Iran nih a rak tuarmi sanction kha cu a neptuk rih Russia tuarmi he hin cun. Russia nih ai bochan bikmi China zong nih a bawm ngam ti lo, China nih sipuaizi ah ai thathnempi bikmi cu US le EU hi an si fawn tikah a tuar tuk ding cu ai theih ve tikah a cawl ngam lai an zum lo.
India zong nih US mithmai zoh loin cawk a rak i timhmi S-400 pi cu a caw ngam ti lo. Tuzing ah President Joe Biden nih French President Emmanuel Macron, German Chancellor Olaf Scholz le British Prime Minister Boris Johnson cu virtual meeting ngeihpi in zeindah Moscow hi dan kan tat lai i zeitindah Ukraine hi security, economic le humanitarian leiah kan bawmh lai timi kong biatak tein an i ceih.
Russia cu a a ralkap pawl lawng siloin a sipuaizi nih a tuar ngaingai cang, Moscow hrawng dawr cu thil cawk awk an um ti lo, thil cawk hmanh ah rikhiahpiak an si len cang. A phaisa man ngeihnak faktuk in a tla, ramdang ah thil a caw in a zuar kho ti lo.
Hi tining te in thil a kal ko asi ahcun tukum chungah a GDP cu a zatceo a tla te lai tiah mithiam pawl zumh ning asi. Diplomacy ah sangtukmi America nih amah i tel lo te bakin Siberia Vom molh Putin hi Ukraine raldohnak in sawp cikcek in tuah a timh timi i thei hna hlah kaw a ralkap dihlak ning lawlaw in Ukraine tuk ai tim awk! Credit: Chelsea Bawi, Salai Lairamthang