British hriamnam Starstreak
British hriamnam Starstreak
==========
Britain cozah nih Ukraine hriamnam an kuat mi hna hi a tam ngai cang. Nizan nai ah “Starstreak anti-aircraft missiles” kan kuat cang hna tiah British air defense lei nih an chim (The Times, NRK, VG). Starstreak cu tang deuh ah a rak zuang mi raltuknak vanlawng (fighter jets le helicopters) pawl kahnak asi i a ran ning cu awthawng (speed of sound) nak in rang deuh in a kal i suimilam pakhat ah 45000 km a zuang kho ti asi (a rang taktak ko).
Starstreak bantuk phun “manpads” ti mi zong Ukraine nih an hman ve nain Starstreak cu ai phundang deuh ti asi. Target an chiah i an kah cang ahcun Starstreak nih khan target a kawl/a dawi pin ah a ran tuk caah ral-lei vanlawng mawng nih zeituah manh ding khi asi lo an ti.
Cu Starstreak cu British ralkap nih Ukraine ralkap kha a hman ning an chimh hna hnu ah Russian fighter jets pawl kahnak ah an hman lai ti asi (Russian aircraft caah challenge taktak asi lai). Ukraine-Russia war ahhin ral lei sungh zatlakning hi sining taktak nak in tam deuh piin an chim veve. Ukraine lei nih Russia vanlawng le helicopters cu zat kan kahthlak cang, Russia ralkap cuzat an thi cang tiah an chim mi zong a taktak nak in a tam deuh.
Russia nih an chim ning zong anmah lei zatlaknak kha chim lo in an ral-lei zatlaknak lawng tam deuh in an chim. Kaphnih raltuknak a um tik ah asi tawn phung asi ko. Ukraine nih Russian fighter jets le helicopters 127 kan thlak cang an ti. Russia lei nih Ukraine’s drones 308 kan thlak cang an ti ve.
Zumhtlak ngai mi The Dutch analysts bu (Oryx) nih kapngei lo in a hnubik an langhter ning ah Ukraine le Russia air force an sungh zatlak ning cu hitin asi; Russia: 17 fighter jets a tla 35 helicopters a tla, 18 drones a tla. Ukraine: 12 fighter jets a tla, 1 helicopter a tla, 9 drones a tla.
Western ram pawl nih Russia cu international financial system in an pheu (an chuah) i SWIFT system an phih kanh hnu ah oil&gas export a tuah nak ah payment system a buai cang. Cucaah cacawn nili ah Russia sin ah oil&gas a caw mi hawikom ram pawl (friendly countries) nih Bitcoin in pek khawh ding lam kan on lai tiah an thanh.
“Friendly countries” an ti mi khi Russia sanctions a tuah duh lo mi China, Turkey tbk khi an si cuh. Ram pakhat i a thahri asi mi oil&gas export caah Bitcoin payment system cohlan ding cu risk a sang taktak mi khi asi. An vansan cang caah a um mi lam poah an kawl bia khi asi ko. England um mi Russia mirum bik pathumnak pa Mikhail Fridman cu sanction fak piin pek mi ah ai tel ve caah a ngeihchiah tamtuk chuh asi.
A chim mi cu; Britain nih kum hra chung an ram ah invest ka tuah mi vialte cung ah lomhnak an langh ter mi cu ka ngeih mi vialte chuh asi ati. Restaurant kal nak hmanh ka nei ti lo, inn thong hren bantuk in leng chuak lo in inn ah um a hau cang. Britain cozah nih taxi man le rawleinak tel an ka pek awk asi a ti.
NATO nih an tuak ning ah Russia ralkap a thi mi, a tlau mi, ai hliam mi, an tleih mi hna vialte hi 40 000 an si lai an ti. Hi chung ah 7000 – 15000 kar hi a thi cang mi an si lai tiin an tuak. Mahhi kong hi NBC News, CNN, Business Insider le NRK pawl nih an ttial. Russia sungh zatlaknak cu a fak ko cang. Hi bu ah Kremlin (Russia cozah umnak) lei cun sungh ah an ruat rih lo, Putin nih ai suaisam cia ning tein a kal ko an ti.
Ukriane lei zong an tuar tuk ve cang. Cheukhat khuapi ahcun Russia ralkap nih an erh-khumh hna caah eiawk ti rawl le bomhnak zong lut kho lo, a zaam zong zaam kho lo in rawlttam in a thi mi an tam ngai cang ti asi. Ral ruang ah Ukraine ram in a zaam mi hi million 3 reng lo an si cang. Uknak, nawlngeihnak ai hruh pi mi dictators pawl ruang ah vawlei nih a tuar tuk tawn e. Credit: Sangukceu Zinhlawng