Breaking News: Ralhrang Phu Nih Thantlang Peng Chung Vawlei nawlngeihnak

Thantlang peng vawlei hmunhma 12,000 acre leng โ€˜National Parkโ€™ ah Ralhrang nih an chiah
========
2022 March 15 โ€“ Kahdohnak a fah khunnak Chin ramkulh, Thantlang peng chungah a um mi vawlei hmunhma 12,341.8 acre (ekah) cu hualmi ram (National Park) tang ah chiah in zohkhenh dingmi chung ah Ralhrang SAC nih an thanh. โ€˜National Parkโ€™ min pek in hualmi ram tiah khiah le min pek in, humhim ding an thanhmi chung ah, โ€œMiepi (Hriphi), Rahutu (Vuangtu), Hlingrawn (Zaabung) hmunhma le tlang dawh hna an si.

Hihi atulio hramhram uknak le nawlngeihnak tlaitu Ralkap tang ah a ummi pawngkam zohkhennak le kokek humhimnak (Ministry of Natural Resources and Environmental Conservation) nih March 10 ah a thanh. Miepi tlang cu Thantlang in meng 23 aa hlatnak Hripi khua ah a ummi a si i thingkung le saram phungtling an tamnak a si caah National Park a si tiah kan thanhnak hi a si tiah aa tel chih.

โ€œRalhrang SAC nihhin caan chiat lioah atu bantuk in National Park ah an kan chiahpiak. Zeidah kan i tuahnak lai? Rampi hi a rawk dih cang. Cun, mah hmunhma hna hi National Park ah chiah dingin 2018-19 lioah Ramkomh Cozah (Union Government) sin ah rak hal chih a si cang. National Park pakhat nih a ngeih dingmi riikhiahmi vialte a ngei dih cang tiah hmunhma 6 rak hal a si cang i atu lawngah chiahpiak a siโ€ tiah Tourist Agent pakhat nih a chim.

โ€œAtu bantuk in ralkap nih Chin ramkulh Zinghmuh tlang le Miepi tlang hna hi hualmi ram National Park ah an thanhnak a ruang hi mipi ralkap, miphun hriamtlai hna nih an tlaihmi le an ukmi a si caah ralkap chapnak caah an timh mi a laiโ€ tiah atulio Ralkap nih covo buarnak kong ngiathlainak ah biapi in a tuanmi Salai Mang Hre Lian nih a chim.

โ€œChin ramkulh lawng a si lo. Shan ramkulh le Kayah ramkulh tampi zong ah anmah mipi ralkap nih an tlaih mi tlang le tuhmawng hi โ€˜National Parkโ€™ ah an thanh cio hna. Ralkap thazaang thlah an duh caah National Park an timi a si kho. Tuhmawh zohkenhnak a herh tiah ralkap an rak thlah lai. A ruang phunphun an pek lai. An i timh mi cu ralkap chap le mipi ralkap CNA le CDF pawl kah duhnak a si ko,โ€ tiah CHRO in Salai Mang Hre Lian nih The Chinland Post ah a chimchap.

Chin miphun hmelchunnak a simi, choklei, far, phaizawng, thingkeppar le ci a tlau deng cangmi ramsa phuntling an umnak a si caah National Park ah kan chiahnak hi a si tiah a langhter. Asinain, atulio ah an khiahmi le thanhmi cu humhimnak ca zong ah san a tlaih lo bantuk in, ahohmanh nih tlunkal in nuamhnak hmun zong ah hman khawh dingmi zong a si lo.

Chin ramkulh chungah, Khonumthung tlang hi a voikhatnak bik National Park ah chiahmi a si i 2016 ah Paletwa peng, Sami khua pawngah a ummi Kimo tlang telh in Miepi, Rahutu le Hlingrawng hna hi a voithumnak National Park ah an chiahmi hi a si tiah theih a si.

Christian Solidarity Worldwide (CSW) nih tuahmi Ramkomh Kawlram caah thlacam ni (Prayer for Myanmar) ah Salai Za Uk Ling nih thlacam sawmnak/cahmi, A chimmi chung in: Tuzaan ah Ralhrang nih mizapi cung ah hramhram in namnehnak a tuah ruang ah innthong bang a hrengmi hna le nunnak ding caah a tlikzam in hartongmi hna caah thlacamnak ni, zalong tein chimrelnak nawl le kan lungah ummi thlacam khawhnak kan ngeih caah kan i lawm.

Nang le kei nih zaan kan ih tik ah bom nih an kan tlak sual lai maw timi thinphannak le kan innka hi zangfahnak ngei lo in kih in luhhnawh a a hmangmi an rak lut sual lai maw timi pawl hi an si kho ti lo. Keimah ka min cu Salai Za Uk Ling a si.

CHRO ah Deputy Executive Director a tuan lio mi ka si. (Ramkomh Kawlram) ah mitlau u simi – Khrihfa le Chin miphun ka si. Ka putar hi a luancia mi kum 100 ah American Mission nih cawnpiaknak in khrihfa a cang hmasami le tipil a rak ingmi a si. UN Speical Envoy nih a chimmi biafang chung in ka chim than a si ahcun, nihin Ramkomh Kawlram ah a cang cuahmah mi cu nuhrin covo buarnak le zatlang nun ah rawhralnak le harsatnak hi a si.

Hihi vialte hi Ralkap nih hramhram in Nawlngaihnak an lak ruang ah a cangmi a si i, Ralkap nawlngeihnak lak ruang ah vawleipi tonmi Covid-19 harsatnak zong a zualter chin. Minung nih tuah chommi a si. Minung pakhat nih a duhfah ruang ah a cangmi a si – Cucaah, hawikom dawhmi hna, atulio harsatnak le fahnak ruang ah a tlizam mi hna caah thlacamnak he bawmh ding in kan hal duh ko hna. Credit: The Chinland Post