Breaking News: Ralhrang Phu Nih Thantlang Peng Chung Vawlei nawlngeihnak
Thantlang peng vawlei hmunhma 12,000 acre leng โNational Parkโ ah Ralhrang nih an chiah
========
2022 March 15 โ Kahdohnak a fah khunnak Chin ramkulh, Thantlang peng chungah a um mi vawlei hmunhma 12,341.8 acre (ekah) cu hualmi ram (National Park) tang ah chiah in zohkhenh dingmi chung ah Ralhrang SAC nih an thanh. โNational Parkโ min pek in hualmi ram tiah khiah le min pek in, humhim ding an thanhmi chung ah, โMiepi (Hriphi), Rahutu (Vuangtu), Hlingrawn (Zaabung) hmunhma le tlang dawh hna an si.
Hihi atulio hramhram uknak le nawlngeihnak tlaitu Ralkap tang ah a ummi pawngkam zohkhennak le kokek humhimnak (Ministry of Natural Resources and Environmental Conservation) nih March 10 ah a thanh. Miepi tlang cu Thantlang in meng 23 aa hlatnak Hripi khua ah a ummi a si i thingkung le saram phungtling an tamnak a si caah National Park a si tiah kan thanhnak hi a si tiah aa tel chih.
โRalhrang SAC nihhin caan chiat lioah atu bantuk in National Park ah an kan chiahpiak. Zeidah kan i tuahnak lai? Rampi hi a rawk dih cang. Cun, mah hmunhma hna hi National Park ah chiah dingin 2018-19 lioah Ramkomh Cozah (Union Government) sin ah rak hal chih a si cang. National Park pakhat nih a ngeih dingmi riikhiahmi vialte a ngei dih cang tiah hmunhma 6 rak hal a si cang i atu lawngah chiahpiak a siโ tiah Tourist Agent pakhat nih a chim.
โAtu bantuk in ralkap nih Chin ramkulh Zinghmuh tlang le Miepi tlang hna hi hualmi ram National Park ah an thanhnak a ruang hi mipi ralkap, miphun hriamtlai hna nih an tlaihmi le an ukmi a si caah ralkap chapnak caah an timh mi a laiโ tiah atulio Ralkap nih covo buarnak kong ngiathlainak ah biapi in a tuanmi Salai Mang Hre Lian nih a chim.
โChin ramkulh lawng a si lo. Shan ramkulh le Kayah ramkulh tampi zong ah anmah mipi ralkap nih an tlaih mi tlang le tuhmawng hi โNational Parkโ ah an thanh cio hna. Ralkap thazaang thlah an duh caah National Park an timi a si kho. Tuhmawh zohkenhnak a herh tiah ralkap an rak thlah lai. A ruang phunphun an pek lai. An i timh mi cu ralkap chap le mipi ralkap CNA le CDF pawl kah duhnak a si ko,โ tiah CHRO in Salai Mang Hre Lian nih The Chinland Post ah a chimchap.
Chin miphun hmelchunnak a simi, choklei, far, phaizawng, thingkeppar le ci a tlau deng cangmi ramsa phuntling an umnak a si caah National Park ah kan chiahnak hi a si tiah a langhter. Asinain, atulio ah an khiahmi le thanhmi cu humhimnak ca zong ah san a tlaih lo bantuk in, ahohmanh nih tlunkal in nuamhnak hmun zong ah hman khawh dingmi zong a si lo.
Chin ramkulh chungah, Khonumthung tlang hi a voikhatnak bik National Park ah chiahmi a si i 2016 ah Paletwa peng, Sami khua pawngah a ummi Kimo tlang telh in Miepi, Rahutu le Hlingrawng hna hi a voithumnak National Park ah an chiahmi hi a si tiah theih a si.
Christian Solidarity Worldwide (CSW) nih tuahmi Ramkomh Kawlram caah thlacam ni (Prayer for Myanmar) ah Salai Za Uk Ling nih thlacam sawmnak/cahmi, A chimmi chung in: Tuzaan ah Ralhrang nih mizapi cung ah hramhram in namnehnak a tuah ruang ah innthong bang a hrengmi hna le nunnak ding caah a tlikzam in hartongmi hna caah thlacamnak ni, zalong tein chimrelnak nawl le kan lungah ummi thlacam khawhnak kan ngeih caah kan i lawm.
Nang le kei nih zaan kan ih tik ah bom nih an kan tlak sual lai maw timi thinphannak le kan innka hi zangfahnak ngei lo in kih in luhhnawh a a hmangmi an rak lut sual lai maw timi pawl hi an si kho ti lo. Keimah ka min cu Salai Za Uk Ling a si.
CHRO ah Deputy Executive Director a tuan lio mi ka si. (Ramkomh Kawlram) ah mitlau u simi – Khrihfa le Chin miphun ka si. Ka putar hi a luancia mi kum 100 ah American Mission nih cawnpiaknak in khrihfa a cang hmasami le tipil a rak ingmi a si. UN Speical Envoy nih a chimmi biafang chung in ka chim than a si ahcun, nihin Ramkomh Kawlram ah a cang cuahmah mi cu nuhrin covo buarnak le zatlang nun ah rawhralnak le harsatnak hi a si.
Hihi vialte hi Ralkap nih hramhram in Nawlngaihnak an lak ruang ah a cangmi a si i, Ralkap nawlngeihnak lak ruang ah vawleipi tonmi Covid-19 harsatnak zong a zualter chin. Minung nih tuah chommi a si. Minung pakhat nih a duhfah ruang ah a cangmi a si – Cucaah, hawikom dawhmi hna, atulio harsatnak le fahnak ruang ah a tlizam mi hna caah thlacamnak he bawmh ding in kan hal duh ko hna. Credit: The Chinland Post