Breaking News: Putin nih Ramdang vanlawng 500 renglo cu a chuh diam ve hna ai!
Breaking News: Putin nih Ramdang vanlawng 500 renglo cu a chuh diam ve hna ai!
==========
Russia nih ramdang companies pawl sin ah ai hlan mi vanlawng 500 renglo cu Putin nih a chuh diam ve hna ai (seize a tuah). Russia sin ah vanlawng a hlan tu pawl companies pawl cu an lung rawk ngai ve, pektthan ding le hmuh tthan ding ruahchannak a um an ti.
Ramdang vanlawng a chuh mi vialte hna a man hi 12 billion dollar man asi tiah CNN nih a tial. Russia companies pawl nih hin an ram chung ah ramdang sermi vanlawng hi 720 an hman. Cu chung ah 332 hi Ameican Boeing ser asi i 305 hi European Airbus in asi. Fortune nih a langhter ning ah vanlawng 515 hi ramdang companies ta an si i Russia an hlanh mi hna asi. Cu vialte cu Putin nih seized a tuah diam ve ko hna hih.
Norwegian Chief of Intelligence (sungthoh bawi) nih Putin hi zeiruang ah ai tinh ning in Ukraine hi a tei khawh lo, zei cem dah ai tuak palh ti pawl a chim mi ka van in hromh te hna la kai manh tik ah.
President Joe Biden Nih Putin Teirulchamnak; US President George H. W. Bush cu a rian in ai din tlawmpal ah Kuwait tlawng dingin kal a rak i thawh, cucu caantha ah i lak in Iraq President Saddem Hussein nih Gulf War lio a rak sunghmi kha i cinat loin teirul cham a rak tim. Bush cu thihcilh bomb buah hnawh dingin 550lb rit mi bomb bakin an rak thah a rak i tim, cucu Kuwait cozah nih an rak theih hna caah Saddem misa hna cu colonel rank a phan mi telh in minung 16 an rak tlaih hna.
Bill Clinton president a rak si lio asi le zei ngaingai Saddem Hussein cungah teirulchamnak a um lem lo. A fapa George W. Bush cu 2001 ah president a vun tlin ve tikah lohtheihlo in Afghanistan tuk a hau i an tuk, Afghanistan ral kongah lungmit in an buai cur lio ah 2003 ah Saddem Hussein cu ruah lo piin nuclear le biological weapon, mass destruction phun a siam tiah sual puh in a pa George H. W. Bush thah a rak timhmi kha teirul a vun cham piak i Iraq cu an rak lai i Saddem Hussein zong thih dan pek a rak si.
Mitampi nih W. Bush nih Iraq a kahnak cu zinan duh ruang, US sipuaizi tlak ruang, Saddem nih nuclear a siam ruang tiin an rak phuh nain Bush nih Iraq a tuk hlan tein IAEA tiang zong nih Saddem cozah cu an check fel ko nain cucu an rak hmu mi asi lo. Iraq cu US cozah nih an lak hnu zongah an hmu hlei lo.
2020 lio US election ahkhan Russia president Putin nih Donald Trump cu a phunphun in teinak a hmuhnak dingah a rak bawmh, tiah US intelligence report nih a rak langhter. Cucu president Biden a thin hun tuk caah biatak tein a rak ruah i President thutden a thut le cang ka Putin a rak call hmasa cem ah ralrinnak a rak pek. Culawng cun ai za naisai lo March 4, 2021 ahkhan ABC News nih interview an rak tuah lio ah a chimmi cu Putin hi lainawngpa asi “a tuh mi man cu a liam lai (He will pay a price), tiah Putin hi zaangfah hrimhrim ai timhlonak le teirulcham hrimhrim a rak i timhnak kong a chim. Nizaan ah Biden nih cun Putin cu “War Criminal” a si tiah denlal te bakin a cheih i Putin nih cun ai kuahpi ngai ti asi.
Tutan ah Russia nih Ukraine a vun tukmi hi Biden caah cun caantha taktak asi ve caah Putin hi amah i tel lo te bakin sawp cikcek in a tuah phah te lai ti hi ka zumh ning asi. Ukraine President Zelensky a thazaang a vun der deuh paoh ah le Russia he biaruahnak a vun tlungtlam deuh deng paoh ah Congress ah biachim an sawm i hriamnam thatha le phaisa billion in kan in bawmh lai, tiin a thinlung an mer piak khawh lengmang.
Cu a sullam cu Ukraine ralkap hi saupi in tang kho sehlaw a tan caan a sauh deuh paoh asi le Putin hi a fak deuhdeuh ding asi cu al awk um lo khi asi. Zeicatiah Russia ralkap an cawl deuhdeuh i international pressure and condernm a tan deuhdeuh ve lai. Sanctions zong a fak deuhdeuh chin lengmang lai, War Crime zong puh a si te lai i tazacuai ai huah lai lo tiah chim awk a tha lo, cucu Biden I timh ning asi tiah ka ruah.
Hi ral caan hi a sauh tuk tikah cun sanctions le hremnak faktuk an ton caan asau tuk ve tikah Russia economic nih a tuar tuk ve fawn tikah cun Russia mipi cu lam cungah an hungchuak lai i Putin duhlonak an au caan a phan te hrimhrim lai. Cucu Putin nih a tuar kho te lai maw, asiloah zeitindah a phisin lai, China le India nih an bawm ngam taktak lai maw. Cucu an rak hmuh chungmi thil asi caah a hlan kan in India le China cu fakpiin ralrin bia an rak chim cang hna.
Ral caan a sau deuhdeuh i Ukraine an cei deuhdeuh ve cang tikah hriamnam tha deuhdeuh an pek lehlam hna. Zelensky nihcun vanral hi kan veng kho lo bik caah “No fly zone” kan tuah piak uh, asiloah vanlawng kan pe u an timi zong tuhi vawleicung anti-aircraft le anti-missile defense system thabik asi ko lai an timi Russia siam lila S-300 cu Slovakia nih kan pek lai, tiah Slovakia Jaroslav Nad nih a chim, tiah The Washington Post nih cun nizaan ah a tial.
Nizaan Thursday ahkhan Putin nih Turkish President Recep Tayyip Erdogan cu suimilam pakhat le a cheu chung phone a chawnh i Ukraine he remnak a duhnak kong a chimh len, tiah BBC nih cun a tial. Palai kan thlah hlan ah Ukraine President Zelensky he i chawnh biaknak ngeih ka rak duhtuk ko tiah a lih le lih in a a chim len ti asi. Taktak ti ahcun Zelensky nihhin remdaihnak taktak a um khawhnak ding ahcun Putin he hin hmaiton tein bia kan i ruah a herh tiah voitampi a chim cang nain cucu Putin nih a rak duh lo.
Ukraine hi le rak fimzir tuk ve hna kaw hospital, cinema le school ah mipi cu an thialter hna i anmah ralkap nih hmunhma an khuar ziar le Russia bomb nih a vun den sual asi le vawleicung pumpi nih biatak deuhdeuh in dan an tat deuhdeuh ve. Russia caah Ukraine teinak thazaang cu an i ngeih tuk ko nain an cawl khawhnak thazaang a tlawm ko.
Russia nih Ukraine hi a lak khawh ko lai nain a ralkap tamtuk a sungh lai, cunak a fak deuh dingmi cu Russia hi a tlu cikcek te khawh caah Putin caah a caan donghnak zong asi kho. Cucu Biden nih “a tuh mi man cu na liam lai” a timi teirulchamnak cu asi ve te lai. Tlamtling deuh le thuk deuh in tial ka duh nain riantuan pah asi i khua nih a ka dei phuah! Credit: Chelsea Bawi