Breaking News: France sungthoh pa cu Ukraine kahdohnak kong aa palh ruangah!
Breaking News: France sungthoh pa cu Ukraine kahdohnak kong aa palh ruangah!
===========
Ukraine Kahdohnak Kongah Tuaktan Ning Aa Palh Ruangah France Ramchung Raltuknak Kong Ngiathlaitu Lutlaibik Cu Riah Puah A Tong! Russia nih Ukraine a kahdohnak kong he pehtlaiin tuaktan ning aa palh ruangah France rammi ral kong ngiathlaitu lutlaibik cu riah puah a tong.
Russia nih Ukraine cu biatak tein kahdoh a timhnak kong cu American nih fiangte le dik ngaiin a tuantan khawh lioah France nih cun a si kho lo tiah a chim. Hi kong he pehtlaiin France ram ralkap/ral kong ngiathlaitu lutlaibik cu France cozah nih an mawhchiat tiah thawngzamhnak pakhat nih a langhter.
Asinain amah rian taktak cu a hlan khan tein tuaktantu siloin raltuknak kongah ngiathlai hratin thawngpang petu ding tiang lawng a si tiah France ralkap pakhat nih AFP ah a chim. Rian puah a tonnak kong he pehtlaiin France ramchung runvennak zung nih zeihmanh a chim lo. Amah cu raltuknak kongah special force ah tuanvo a rak ngei balmi a si i, raltuknak kongah ngaithlaitu lutlaibik ah kan hnu nai ah khan rian an khinh.
France President Macron hruaimi nawlngeitu hna nih cun Russia nih Ukraine cu kahdohnak a tuah lai lo tiah an chim i, President Macron nih a hnubik caan tiangah ramkhat le ramkhat i pehtlaihnak ningin Putin he ကရင်မလင်နန်းတော် ah tonnak a ngei cang i, President Joe Biden he zong tonnak ngei dingin aa zuam.
France Intelligence Agency lutlai cu Russia nih Ukraine a tuk ahcun a man an pek mi a fak tuk ve caah an tu taktak lai lo, an tuk taktak ding zumh a um lo a rak ti ruang ah atu cu a rian in an dinh ter. US Intelligence agency le British Intelligence agency tu nih cun Putin nih Ukraine hi tuk taktak a timh ko e tiah an rak chim lengmang.
US le bang cu, Putin nih Ukraine a tuk hlan zarh zeimawzat ah public bak in Putin ai timh mi an thanh i Putin kha pressure pek an rak i zuam. Europe lei sosial media ah mi tampi nih Putin nih Ukraine a tu taktak lai lo e, NATO le USA a hneksaknak hna asi e an rak ti ve, a tuk taktak ding an zum cio lo. Nain US sungthoh le British sungthoh chim ning in thil a kal taktak. France sungthoh cu an i tuak palh.
US le Britain sungthoh tluk in resource an ngei lo tiah soisel an tong. US sungthoh le Britain sungthoh tluk in an tthawng lo/an thiam lo ti nak asi cu. Ram pakhat nih a ngeih mi Intelligence agency hi a tthawn bak a herh mi asi ve. Russia ralkap nih thlakhat renglo an control mi Chernibyl Nuclear Power Plant cu Ukraine ralkap nih an chuh khawh tthan hna.
Wagner group ti mi bu hi Russia nih mithat ralkap a hlan tawn mi private ralkap bu (mercenaries) an si. Hi group hi Putin nih Russia ralkap tamtuk an sungh hnu ah biatak tein Ukraine ah hman a timh hna i 1000 hrawng Ukraine ah a thlah hna ti asi.
Hi hna group hi ralkap sawhsawh he an i lo lo, high skill a ngei mi le professional in mithah lainawn rian a ttuan mi an si i Russia nih Syria le Libya ah a hman cang mi hna an si. An mission cu Ukraine president le PM thah khawh i Ukraine cozah hrawh khawh kha asi. Ralkap sawhsawh he an i lo lo i an thinphan nak tete cu an chim, atu tiang ahcun an mission an hlawh tling lo.
Ukraine war hi cu western ram pumpi security a khawnden cang ti khin an ruah le pumpi cawl in an cawl eh. Bomh hal zia hrim an thiam. An president khi film star cu rak si kaw a thiam ve hrimhrim. kan i tuak palh bak an ti ve. Ral hlan ah France president Emmanuel Macron le Putin hi voi tam ngai an itong.
Macron nih heh tiah pressure pek ai zuam. Cucaah Macron hmuh ning le an Intelligence agency hmuh ning kha ikhah dawh asi. An ruah lo ning le biafunnak an tuah ning in thil a kal lo tik ah Macron zong hi a hnursuan te men lai an ti. Russia pennak kauh kha an duh mi asi ko cuh. Hlan lio Soviet Union in a kuai mi pawl EU le NATO lei ah an i mer dih tik ah cucu Putin nih a celh lo.
France intelligence agency cu, evangelist cheukhat midang he ikhat lo deuh in thawngtha chim a uarmi he an ilo pah ka ti. US le UK intelligence hmuhmi a hmuh ve ko nain, a hmuhmi taktak chim loin, sisehlaw ti a duhmi tu a chim bia zong a si kho.
Nucleic Plant Ukhraine nih an control khawhmii cu thawngtha taktak a si. Putin nihhin Donbash hrawng a Ummi pawl cutluk in an zawna Ruah hna ahcun, Russia ram ah hmunhma pe hna seh law, thangthat le upate zong a tong deuh Lai. A ram hitluk a kau komi, ram fate cungah ningcanglo tukin thil a tuahmi cu, a molh deuh ko.
Mirang hi cu a rak mak hrim ko kan um nak Australia hna hi kawl nih rak uk hna seh law ka ti bel. Kan kawl ram, ram chung tii, hang tam tuk a neih ko bu ah a hawi kawm nih lai an kan rel. Ukrainian bel a tii hang hawi zat lo hmant seh hawi kom thim a rak thiam. Hawi kom tha Le Sui Le Ngun ti ka phan ne ai.
British hriamnam Starstreak; Britain cozah nih Ukraine hriamnam an kuat mi hna hi a tam ngai cang. Nizan nai ah “Starstreak anti-aircraft missiles” kan kuat cang hna tiah British air defense lei nih an chim (The Times, NRK, VG). Starstreak cu tang deuh ah a rak zuang mi raltuknak vanlawng (fighter jets le helicopters) pawl kahnak asi i a ran ning cu awthawng (speed of sound) nak in rang deuh in a kal i suimilam pakhat ah 45000 km a zuang kho ti asi (a rang taktak ko).
Starstreak bantuk phun “manpads” ti mi zong Ukraine nih an hman ve nain Starstreak cu ai phundang deuh ti asi. Target an chiah i an kah cang ahcun Starstreak nih khan target a kawl/a dawi pin ah a ran tuk caah ral-lei vanlawng mawng nih zeituah manh ding khi asi lo an ti.
Cu Starstreak cu British ralkap nih Ukraine ralkap kha a hman ning an chimh hna hnu ah Russian fighter jets pawl kahnak ah an hman lai ti asi (Russian aircraft caah challenge taktak asi lai). Ukraine-Russia war ahhin ral lei sungh zatlakning hi sining taktak nak in tam deuh piin an chim veve. Ukraine lei nih Russia vanlawng le helicopters cu zat kan kahthlak cang, Russia ralkap cuzat an thi cang tiah an chim mi zong a taktak nak in a tam deuh.
Russia nih an chim ning zong anmah lei zatlaknak kha chim lo in an ral-lei zatlaknak lawng tam deuh in an chim. Kaphnih raltuknak a um tik ah asi tawn phung asi ko. Ukraine nih Russian fighter jets le helicopters 127 kan thlak cang an ti. Russia lei nih Ukraine’s drones 308 kan thlak cang an ti ve.
Zumhtlak ngai mi The Dutch analysts bu (Oryx) nih kapngei lo in a hnubik an langhter ning ah Ukraine le Russia air force an sungh zatlak ning cu hitin asi; Russia: 17 fighter jets a tla 35 helicopters a tla, 18 drones a tla. Ukraine: 12 fighter jets a tla, 1 helicopter a tla, 9 drones a tla.
Western ram pawl nih Russia cu international financial system in an pheu (an chuah) i SWIFT system an phih kanh hnu ah oil&gas export a tuah nak ah payment system a buai cang. Cucaah cacawn nili ah Russia sin ah oil&gas a caw mi hawikom ram pawl (friendly countries) nih Bitcoin in pek khawh ding lam kan on lai tiah an thanh.
“Friendly countries” an ti mi khi Russia sanctions a tuah duh lo mi China, Turkey tbk khi an si cuh. Ram pakhat i a thahri asi mi oil&gas export caah Bitcoin payment system cohlan ding cu risk a sang taktak mi khi asi. An vansan cang caah a um mi lam poah an kawl bia khi asi ko. England um mi Russia mirum bik pathumnak pa Mikhail Fridman cu sanction fak piin pek mi ah ai tel ve caah a ngeihchiah tamtuk chuh asi.
A chim mi cu; Britain nih kum hra chung an ram ah invest ka tuah mi vialte cung ah lomhnak an langh ter mi cu ka ngeih mi vialte chuh asi ati. Restaurant kal nak hmanh ka nei ti lo, inn thong hren bantuk in leng chuak lo in inn ah um a hau cang. Britain cozah nih taxi man le rawleinak tel an ka pek awk asi a ti.
NATO nih an tuak ning ah Russia ralkap a thi mi, a tlau mi, ai hliam mi, an tleih mi hna vialte hi 40 000 an si lai an ti. Hi chung ah 7000 – 15000 kar hi a thi cang mi an si lai tiin an tuak. Mahhi kong hi NBC News, CNN, Business Insider le NRK pawl nih an ttial. Russia sungh zatlaknak cu a fak ko cang. Hi bu ah Kremlin (Russia cozah umnak) lei cun sungh ah an ruat rih lo, Putin nih ai suaisam cia ning tein a kal ko an ti.
Ukriane lei zong an tuar tuk ve cang. Cheukhat khuapi ahcun Russia ralkap nih an erh-khumh hna caah eiawk ti rawl le bomhnak zong lut kho lo, a zaam zong zaam kho lo in rawlttam in a thi mi an tam ngai cang ti asi. Ral ruang ah Ukraine ram in a zaam mi hi million 3 reng lo an si cang. Uknak, nawlngeihnak ai hruh pi mi dictators pawl ruang ah vawlei nih a tuar tuk tawn e. Credit: Sangukceu Zinhlawng