US nih biatak tein hmalakpi than an i tim cuahmah rih!

Poland nih Russia siammi vanlawng MIG-29 ai ngeihmi dihlak Ukraine pek dingah ai timhmi!
========
Poland nih Ukraine sinah Russia siammi vanlawng MIG-29 ai ngeihmi dihlak Ukraine pek dingah ai timhmi cu a US nih an rejected than. A tawinak in cun Germany i US Ramstein Air Base in Ukraine ah hei kuat chin ding in NATO van boruak cungah vun zuam ter dingmi cu US nih an cohlan piak lo.

Hi kongah US nih biatak tein hmalakpi than an i tim cuahmah rih. Poland nihin Russia siammi MIG-29 hi pa 28 hrawng ai ngeih, Poland sinin tutan ah a tlamtlinlo hmanh ah NATO member asi ve mi Bulgaria le Slovakia nih hi Russia siammi MIG-29 hi an ngeih ve ti asi.

Ukraine nihhin Russia siammi vanlawng lawngte hi an rak mongh caah an thiam ngaimi asi i US siammi F-16 le F-15 cu caan saupi training an ngeih a herh caah Ukraine nih cawn than hau lo tein an mongh khawh dingmi Russia siammi US nih Poland pe law F-16 tu kan in pek lai a ti nak asi. Russia nihcun Ukraine vanlawng in a bawmmi ram paoh cu hi raldohnak ah nan hunglut ve tiah kan in ruah hna lai, tiah ai hro len ve.

Russian nih Ukraine a tuknak cu ni 13 asi cang nain ai ruah ning asi ti lo, ni 2 chungah Kyiv ka lak lai tiah Putin nih a timi cu a thla in tuk hau dingin Russia nih cun plan an suai than, tiah CIA Director William Burns nih tuzing ah a ti. Ral a thawhka in nihin tiang ah Russian ralkap a tlawmbik 2,000 in 4,000 kar an thi lai, tiah Lt. Gen. Scott Berrier, director of the Defense Intelligence Agency nih cun a chim ve.

US, NATO le an hawi le ram in tank kahnak 17,000 (anti-tank missiles) le vanlawng kahnak 2,000 (anti-aircraft missiles) Ukraine nih an don cang. Anmah Ukraine hi hriamnam ser thiam ngaimi ram an rak si ve fawn rih i cupin ah tank, armoured vehicles le miakpi tampi cu Russia ralkap nih an zaamtakmi le an hrawhhrulhmi pawl cu an i lak i an i remh cuahmah ti asi.

Russia nih a ralkap dihlak nawn hmang in vun fuh a timh cuahmah mi Ukraine hi zeidah a lawh te lai, asiloah US le NATO nih vanlawng bawmh ding an i timhmi cu a tlamtling thai te lai maw timi cu theih asi rih lo. Asinain biatak tein bawmh cuahmah asi ve lai caah Russia caah hin a fawi ve lai lo.

Russia ralkap nih Ukraine cu nithum ah kan lak lai an timi cu ni 12 chung an i kahnak asi cang nain Ukraine hmun biapi pakhat hmanh an la kho naisai ti lo. Kan hnuzarh Saturday le Sunday ah Ukraine khuapibik Kyiv cu Russia ralkap special rual nih luhhnawh an i tim i Ukraine paraltha taktak pawl nih phirphahliklo in an rak dawi diam hna awk! An eek zong i ceh dih deng tiang in an zaam i an luhhnawh ngam ti lo tutiang cu.

Ukraine President Zelensky hi a ralthat ning, mipi forhfial a thiam ning, biachim a thiam ning, ramdang bawmh hal a thiam ning le hitluk ral lio i mipi thinlung a lak khawh ning hi Ralpi Pahnih (WWII) lio i vawleicung minung nih an philh khawh ti lomi UK Prime Minister Winston Churchill nak hmanh khan mipi forhfial a thiam deuh i a pasal deuh, tiah Andrew J. Polsky, a professor of political science at Hunter College in New York nih cun a ti. Hi lio ahhin EU nih a membership si dingin Ukraine, Georgia le Moldiva cu an zohfel cuahmah, a rau rih kho men.

Monday i kahnak hi a fak remruam i Chornabaivka vanlawng bualrawn i Russian helicopters 30 tluk cu pakhat hmanh tang loin kan hrawh hna tiah Ukraine nih an ti. Ukraine khualipi pahnihnak Kharkiv khua kiang I a biapi ngaimi Chuhuiv khua cu Russia nih an rak lakmi kan chuh than (retaken) hna tiah an ti. Tutan i kahnak ahhin Russia bawi ngan taktak pahnih, Russian commanders – Lt. Col. Dmitry Safronov, and Lt Col. Denis Glebov – an thah hna.

Tutan Ukraine lak dingin Russia ralkap rual a vun ra mi hi minung 150,000 in 200,000 kar an si tiah US intelligence report nih cun a langhter. Asinain paraltha taktak asimi Ukraine nih biatak tein an rak dironh khawh hna tikah hmaiah an fongh kho tuk ti lo tikah Russia nih a ralkap thazaang dihlak (100%) bak Ukraine ramri le Belarus ah a vun chiah cang hna, tiah tuzing (Monday) ahkhan US defense official nih reporters hna sinah a chim. Russia nihhin a ralkap ngeihmi thazaang dihlak lawng siloin Syria minung tampi zong vun bawm dingin ralkap ah a lak (recruiting) cuahmah hna ti asi.

Hi lio ahhin Ukraine vun bawm dingin ramdang minung tampi cu Ukraine ralkap ah an lut cang i ralram ah an um cang tiah Ukraine nih cun an ti ve. NATO le US nih hriamnam tamtuk in Ukraine an bawmh cang i tutiang an dirhkgawhnak hi asi ti usihlaw kan palh tuk lai lo dah. US nih $10 billion bak bawmh dingin an i tim i EU nih $500 million tluk bawmh an i tim ve. Hi ahhin Ukraine nih a herh bikmi vanlawng le anti-aircraft defense system an i tel len. Russia nih a thazaang dihlak in zuangnawh a timhmi cu US le NATO nih an zoh sawh kho lai maw, asiloah a fimtukmi le thilhal a thiam tukmi Ukraine President Zelensky nihhin Russia raltuknak ahhin a hnuhluh khawh ve hna lai dah, timi cu Pathian lo nih cun a thei lai lo.

Russia ralkap nih ral a thawhka in Ukraine ah rockets a vun kah mi hi khawika in a vun kah i zeibantuk phun dah an si timi hi US nih athli in a rak ngiatthlai dih i voi 625 tluk a kah cang, tiah US official nih tuzing ahkhan a chim. An vun kahmi missiles hi short range, surface-to-air, le cruise missiles an si hna i, Russia ram in vun kahmi, Belarus ramchung in vun kahmi le Crimea in vun kah deuhmi asi tlangpi an ti.

Vawleicung tuanbia ah a um bal lomi le a fak bikmi sanction cu tu i Russia nih a tuar cuahmah mi hi asi ti asi. Iran nih a rak tuarmi sanction kha cu a neptuk rih Russia tuarmi he hin cun. Russia nih ai bochan bikmi China zong nih a bawm ngam ti lo, China nih sipuaizi ah ai thathnempi bikmi cu US le EU hi an si fawn tikah a tuar tuk ding cu ai theih ve tikah a cawl ngam lai an zum lo.

India zong nih US mithmai zoh loin cawk a rak i timhmi S-400 pi cu a caw ngam ti lo. Tuzing ah President Joe Biden nih French President Emmanuel Macron, German Chancellor Olaf Scholz le British Prime Minister Boris Johnson cu virtual meeting ngeihpi in zeindah Moscow hi dan kan tat lai i zeitindah Ukraine hi security, economic le humanitarian leiah kan bawmh lai timi kong biatak tein an i ceih.

Russia cu a a ralkap pawl lawng siloin a sipuaizi nih a tuar ngaingai cang, Moscow hrawng dawr cu thil cawk awk an um ti lo, thil cawk hmanh ah rikhiahpiak an si len cang. A phaisa man ngeihnak faktuk in a tla, ramdang ah thil a caw in a zuar kho ti lo. Hi tining te in thil a kal ko asi ahcun tukum chungah a GDP cu a zatceo a tla te lai tiah mithiam pawl zumh ning asi. Diplomacy ah sangtukmi America nih amah I tel lo te bakin Siberia Vom molh Putin hi Ukraine raldohnak in sawp cikcek in tuah a timh timi i thei hna hlah kaw a ralkap dihlak ning lawlaw in Ukraine tuk ai tim awk! Credit: Chelsea Bawi