Ukraine Kongah American Nih Bawmnak A Herh Ahcun Phillippine Ram Timhcia Kan Si!
Ukraine Kongah American Nih Bawmnak A Herh Ahcun Phillippine Ram Timhcia Kan Si!
===========
Russia le Ukraine kahdohnak hi atu nakin a zual kho i, American cawlcangh a herh ahcun kum 1951 lio i ramhnih hnatlaknak ningin American ralkap caah a herhmi paoh bawmnak pe dingin/lam onhpiak dingin timhcia ka si tiah Phillipine President nih a chim tiin March 10 ah khan American he pehtlai in Philippine Ambassador nih a chim.
A liamcia tonbiaruahnak ah president nih a chim bangin hi buainak ruangah vawlei cung chawlehthalnak tiang a hnursuan lai timi zong a phang ngai tiah Phillippine Ambassador nih a chim. Russia nih kahdohnak a tuahmi hi a ngol hrimhrim awk a si i, Ukraine ramchung in Russia ralkap hi chuak dingin UNO tonbiaruahnak an ngeih lio zongah Philiippine nih cun hnatlaknak vote a thlak.
Phillippine President i kum (6) tiang riantuannak caan a ngeihmi cu June thla ah a tling cang lai i, president a tuanka lio, a kum khatnak ah khan American humhimnak zulhphung hi a soisel ngaingai nain Russia President Putin le Tuluk President he naihniam tein pehtlaihnak a tuah. Asinain tutan ah Russia cawlcanghnak cu a palh bak ko tiah a hun chim ve cang.
American nih bawmnak a kan hal ahcun zeibantuk thil a si hmanh ah timhcia tein kan um ko tiah a chim. A bikin Ukraine rambuai kong nih Asia ramchung tiang a luh ding a si ahcun. A herh sual ahcun Phillippine nih American caah zeibantuk tuahsernak le bawmhnak a si hmanhah Phillippine cu American caah hawithabik taktak kan si lai tiah ambassador nih online cungin media sinah a chim.
Atu ahcun Russia he chawlehthalnak tuanti lo dingin Ukraine nih vawlei cung ram tampi sinah nawlnak a tuah nain Phillippine cozah nih cun hi bantuk forhfialnak cu cohlan awk a tha le tha lo fiang tein kan chim kho rih lo tiah a chim chih.
American runvennak bawi pawl nih tuzarh chungah Asia ramchung ambassador hna he American President umnak inn rangpi ah tonnak ngei dingin an sawm hna i, Russia oil phihkhamnak kong le American nih Russia cung dantatnak le phihkhamnak hi chap dingin chimrelnak an ngei lai. Asinain March 28 ah tuah dingmi American telh in Asia ramchung hruaitu hna he tonbiaruahnak ngeih dingmi kong zong a tel kho.
Cu tonbiaruahnak ni cu Phillippine President kum 76 tlinnak ni le ramchung president cuhnak ni he aa naih tuk cang ruangah Phillippine President caah tel khawhnak ding lam a har ngai tiah ambassador nih a chim chih.
Ukraine Cu A Dongh Tiang Kham Ding In China Nih A Chim. Ukraine ah a dih tiang kilkawi dingin tuanvo lak cio ding in Tuluk president Xi Jinping nih a chim hnu ah Europe ah Green-Fire a ceu hi hmiuh khawh a si i China lei in zong kan mah caah a fak ngaingai tiah a chim tiin Tuluk hrambunh media pakhat nih a chim.
Ukraine ram ah tu lio a cang mi buaibainak pawl cu thinphan awk ngai a si i buainak a tam deuh i kham khawh lo, tei khawh lo sining phak ter khawh lo dingah zaang hlei cawi in tuanvo kan lak lai tiah Xi Jinping nih a chim.
France le Germany lei in mah buainak nak a phak mi hi i zuam thazaang chuah a herh nak a ruang dantat phihkham nak ruang Vawlei pi bank, thazaang in bomh nak, chawleh thil kuat nak le thilri bomhnak he pehtleih in a thin phan nak kong a chim.
Russia nih Ukraine kahdohnak cungah dantat nak peh ding a tu le tu le a dai peng mi China nih Russia cungah nitlak lei nih phung ning loin phih khamnak pawl an tuah tiin duh lo nak a langh ter. Russia nih Ukraine a doh ti si loin Nazi nih aherh mi Ukraine hruainak lei thlaknak ralkap thazaang thiam deuh mi pawl thlak nak lei in tuanvo a lak tiah a chim.
Russia chuak zinan vialte kan phih dih lai tiah Joe Biden nih a chim! Russia nih Ukraine a tukmi cungah lehrulchamnak caah Russia chuak zinan le a dang power a zuarmi vialte ka phih dih lai tiah American President Joe Biden nih a thanh. A tu bantuk phih ruangah American rampi zinan man a kai khomi a si nain Hluttaw ah hnatlaknak ṭha tein ngeih a si tiah a chim.
“Russia chuah zinan le a dang kokek chuak gas vialte phih dih a si lai i, American tiva kam ah Russia chuak thilri zeihmanh cohlan a si lai lo. Mah hihi, American mipi hna nih Putin seh thilri fak piin an dohnak a si tiah Biden nih a chim.
March 8 GMT 12:30 ah vawlei pi zinan man pungkhat ah USD $129.91 tiang a kai. Joe Biden nih American le a hawikom ram pawl nih phihnak phunphun kan tuahmi hi Russia a sungtertu a si te lai tiah a chim. Britain zong nih tukum dongh ah Russia chuak zinan lak a phih cikcek lai i, Europe zongah Russia chuak zinan cawk le kuat cu cheu thum cheu hnih a tap tiah DVB TV News nih a langhter.
Ukraine caah vanlawng bawmh dingin Poland nih hnatlaknak a tuah. Ukraine President Zelenskyy nih a hal bantuk in Russia chuah vanlawng cu tampi ngah a si cang lai. Poland nih a ngeihmi Russia ser MiG-29 vanlawng cu American ah kuat dingin timhcia ka si tiah a thanh.
Ukraine vanlawng mawngtu pawl hi Russia ser vanlawng pawl cu ṭha tein an mawngh khawh caah Ukraine President Fighter Jet kawlpiak ding in a hal. Cucaah, American ram Minister of Foreign Affairs Antony Blinken nih a hawikom ram a simi Poland ah a ummi Russia ser vanlawng pawl cu Ukraine ah kuat dingin biaruahnak a ngei. Poland cu a dang vanlawng pawl pek ṭhan ding in American nih biakamnak a pek.
A tu cu, Poland ram Minister of Foreign Affairs nih vanlawng pawl cu Germany ram ah a ummi American nih ngeihmi ‘Ramstein’ sakhaan kuat a si lai tiah a chim. Ramstein in Ukraine ram chungah zeitin dah phorh a si lai timi bel a fiang in theih a si rih lo. Ukraine ram chungah vanlawng nan luhter a si ahcun raltuknak chungah nan i tel ve tiah ka ruah lai tiah Russia nih a tlerh hna.
American, Department of Defense nih Ukraine caah vanlawng pawl Germany in Ukraine ram chungah kuatding timi hi a tak tuah dingah a har. Zei bantuk lam in dah Ukraine ram chungah kan luhpi lai timi biaruahnak kan ngei ṭhan te lai tiah thawng a thanh.
Russia ralkap nih Ukraine cu nithum ah kan lak lai an timi cu ni 12 chung an i kahnak asi cang nain Ukraine hmun biapi pakhat hmanh an la kho naisai ti lo. Kan hnuzarh Saturday le Sunday ah Ukraine khuapibik Kyiv cu Russia ralkap special rual nih luhhnawh an i tim i Ukraine paraltha taktak pawl nih phirphahliklo in an rak dawi diam hna awk! An eek zong i ceh dih deng tiang in an zaam i an luhhnawh ngam ti lo tutiang cu.
Ukraine President Zelensky hi a ralthat ning, mipi forhfial a thiam ning, biachim a thiam ning, ramdang bawmh hal a thiam ning le hitluk ral lio i mipi thinlung a lak khawh ning hi Ralpi Pahnih (WWII) lio i vawleicung minung nih an philh khawh ti lomi UK Prime Minister Winston Churchill nak hmanh khan mipi forhfial a thiam deuh i a pasal deuh, tiah Andrew J. Polsky, a professor of political science at Hunter College in New York nih cun a ti. Hi lio ahhin EU nih a membership si dingin Ukraine, Georgia le Moldiva cu an zohfel cuahmah, a rau rih kho men.
Monday i kahnak hi a fak remruam i Chornabaivka vanlawng bualrawn i Russian helicopters 30 tluk cu pakhat hmanh tang loin kan hrawh hna tiah Ukraine nih an ti. Ukraine khualipi pahnihnak Kharkiv khua kiang I a biapi ngaimi Chuhuiv khua cu Russia nih an rak lakmi kan chuh than (retaken) hna tiah an ti. Tutan i kahnak ahhin Russia bawi ngan taktak pahnih, Russian commanders – Lt. Col. Dmitry Safronov, and Lt Col. Denis Glebov – an thah hna.
Tutan Ukraine lak dingin Russia ralkap rual a vun ra mi hi minung 150,000 in 200,000 kar an si tiah US intelligence report nih cun a langhter. Asinain paraltha taktak asimi Ukraine nih biatak tein an rak dironh khawh hna tikah hmaiah an fongh kho tuk ti lo tikah Russia nih a ralkap thazaang dihlak (100%) bak Ukraine ramri le Belarus ah a vun chiah cang hna, tiah tuzing (Monday) ahkhan US defense official nih reporters hna sinah a chim. Russia nihhin a ralkap ngeihmi thazaang dihlak lawng siloin Syria minung tampi zong vun bawm dingin ralkap ah a lak (recruiting) cuahmah hna ti asi.
Hi lio ahhin Ukraine vun bawm dingin ramdang minung tampi cu Ukraine ralkap ah an lut cang i ralram ah an um cang tiah Ukraine nih cun an ti ve. NATO le US nih hriamnam tamtuk in Ukraine an bawmh cang i tutiang an dirhkgawhnak hi asi ti usihlaw kan palh tuk lai lo dah.
US nih $10 billion bak bawmh dingin an i tim i EU nih $500 million tluk bawmh an i tim ve. Hi ahhin Ukraine nih a herh bikmi vanlawng le anti-aircraft defense system an i tel len. Russia nih a thazaang dihlak in zuangnawh a timhmi cu US le NATO nih an zoh sawh kho lai maw, asiloah a fimtukmi le thilhal a thiam tukmi Ukraine President Zelensky nihhin Russia raltuknak ahhin a hnuhluh khawh ve hna lai dah, timi cu Pathian lo nih cun a thei lai lo.
Russia ralkap nih ral a thawhka in Ukraine ah rockets a vun kah mi hi khawika in a vun kah i zeibantuk phun dah an si timi hi US nih athli in a rak ngiatthlai dih i voi 625 tluk a kah cang, tiah US official nih tuzing ahkhan a chim. An vun kahmi missiles hi short range, surface-to-air, le cruise missiles an si hna i, Russia ram in vun kahmi, Belarus ramchung in vun kahmi le Crimea in vun kah deuhmi asi tlangpi an ti.
Vawleicung tuanbia ah a um bal lomi le a fak bikmi sanction cu tu i Russia nih a tuar cuahmah mi hi asi ti asi. Iran nih a rak tuarmi sanction kha cu a neptuk rih Russia tuarmi he hin cun. Russia nih ai bochan bikmi China zong nih a bawm ngam ti lo, China nih sipuaizi ah ai thathnempi bikmi cu US le EU hi an si fawn tikah a tuar tuk ding cu ai theih ve tikah a cawl ngam lai an zum lo.
India zong nih US mithmai zoh loin cawk a rak i timhmi S-400 pi cu a caw ngam ti lo. Tuzing ah President Joe Biden nih French President Emmanuel Macron, German Chancellor Olaf Scholz le British Prime Minister Boris Johnson cu virtual meeting ngeihpi in zeindah Moscow hi dan kan tat lai i zeitindah Ukraine hi security, economic le humanitarian leiah kan bawmh lai timi kong biatak tein an i ceih.
Russia cu a a ralkap pawl lawng siloin a sipuaizi nih a tuar ngaingai cang, Moscow hrawng dawr cu thil cawk awk an um ti lo, thil cawk hmanh ah rikhiahpiak an si len cang. A phaisa man ngeihnak faktuk in a tla, ramdang ah thil a caw in a zuar kho ti lo.
Hi tining te in thil a kal ko asi ahcun tukum chungah a GDP cu a zatceo a tla te lai tiah mithiam pawl zumh ning asi. Diplomacy ah sangtukmi America nih amah I tel lo te bakin Siberia Vom molh Putin hi Ukraine raldohnak in sawp cikcek in tuah a timh timi i thei hna hlah kaw a ralkap dihlak ning lawlaw in Ukraine tuk ai tim awk! Credit: Chelsea Bawi