Thawngpang Chia Kho Taktak Bak Theih A Si Cang E!!
Thawngpang Chia Fonh!!
======================
SAC nih hramhram uknak a laak in 2023, February ni 28 tiang Chin ramkulh ah inn 1485 khanghpiak an tong tiah Data For Myanmar nih March ni 19 ah cathanh a chuah.
Data For Myanmar nih a langhter ning ah 2021 February 1 in 2023 February 28 tiang kum hnih luan chung ah Sagaing ramṭhen ah inn 47,778, Magway ramṭhen ah inn 9,019, Chin ramkulh ah inn 1,485 le hmun dang ramkulh le ramṭhen ah inn 2,177 hrawhpiak an tong tiah a thanhmi ah cun a langhter.
Chin ramkulh ah inn 1,485 khanghpiak an tonmi chung ah Thantlang peng ah hin a tam bik khanghpiak an tong i inn 1,299 a kaang. Falam peng ah inn 108, Hakha peng ah inn 35, Tedim peng ah inn 13, Kanpetlet peng ah inn 13, Mindat peng ah inn 10 le Matupi peng ah inn 7 tiin khanghpiak an tong.
Chin ramkulh ah a cangmi kahdohnak le buaibainak ruang ah India, Mizoram ramkulh ah ralzaam dirhmun in aa dormi Chin mi 50,000 hrawng an um tiah theih a si. March ni 19 chunhnu ah Bago ramṭhen, Tayawady pengkomh Nattalin ah ti aa kholhmi nu 3 cu ti an paam caah an nunnak a liam tiah tualchung mi nih an chim.
Nunnak liammi hna hi chungkhar pakhat in an si i Nattalin khuachung Tasi sang Aungyadana lam ah khuasami Daw Mi Mi Kyaw(kum 35), a fanu Ma Yon Ta Poe(kum 13) le a tunu Ma Shwe Yi Min San(kum 15) hna an si. Ti an paamnak hmun hi Nattalin peng le Zikone peng aa tonnak Kyahkatwayone(ကြခပ်ဝါးရုံ) khua pawng Yoe tidongpi ah ti an paam tiah tualchung mi pakhat nih a chim.
“Inn khat ah a umṭimi chungkhar pakhat in hringtu a nu, a fanu le a tunu tiin minung pathum cu an i kholhnak ah ti an paam i an nunnak a liam” tiah a chim. Ti paamnak in nunnak liammi nufarual hna cu nihin March ni 20, chunhnu suimilam 2.30PM ah Nattalin, thlan hmun ah an vui hna tiah theih a si.
March ni 19, zanlei ah Kachin Independence Organisation Headquarter Laiza khua pawng ralhrial an i dornak Je Yang camp sang no.6 ah electric mei hri a sawt caah inn 35 a kang tiah theih a si.
Kanghuhnak a tongmi ralhrial chungkhar 35 in milu 177 cu Je Yang ralhrial i dornak camp sianginn ah caan karlak an umter chung hna tiah tualchung mi nih an chim. Je Yang ralhrial umnak camp hi Laiza pawng China ramri lei ah a ummi a si i, cuka hmun ah cun ralhrial har tongmi 8,000 leng an um tiah theih a si.
Bago ramṭhen, Nyaunglaypin pengkomh, Kyaukgyi peng Khah Lah Yah 60 in SAC ralkap nih, March ni 18 ah hriamngan duh paoh in an thlah caah tualchung mi 2,696 cu an inn le lo zamtak in ral an hrial, tiah March ni 19 ah Karen National Union (KNU) nih cathanh an chuah.
Htuanikone, Sepale, Yelay-Karen le Yelay-Burma khua in innchungkhar 511, milu in 2,600 leng cu ralhrial in an zaam hna. Hnawngkone khua um Khah Lah Yah 60 in SAC ralkap nih hriamngan an kah caah Yelay-Karen khua ah hriamngan kuan a tla i, Caw pathum hliamhma an pu, tiah an langhter.
SAC ralkap nih hriamngan in an kah ruang ah tualchung mi 2,600 leng ralhrial in a zaammi chung ah hliamhma pumi le a thimi an um le um lo theih a si rih lo.
KNU kuttang Karen National Liberation Army (KNLA) Brigade 3 hmunram Nyaunglaypin pengkomh chung ah SAC ralkap nih hriamngan atu le atu an kah lengmang, tiah tualchung mi hna sin in theih a si.
SAC nih cun KNLA he an i kahdohnak kong thawngthanhnak an tuah rih lo. SAC nih nawlngeihnak an laak hnu in KNU kuttang KNLA le SAC ralkap kar kahdohnak hi voi 8,000 leng a chuak cang, tiah theih a si.
SAC nih rampi nawlngeihnak an laak hnu in 2023 February 28 tiang ah tualchung mi inn 60,459 an khangh cang, tiah Data for Myanmar nih cathanh an chuah. Sagaing ramṭhen ah inn 47,778, Magway ramṭhen ah inn 9,019 le Chin ramkulh ah inn 1,485 a tam bik an khangh i a dang ramṭhen le ramkulh ah inn 2,177 an khangh, tiah an langhter.
Rakhine ramṭhen Panarkyun ah inn 7, Buthitaung ah inn 3, Maungtaw ah inn 2 le Kyaukdaw ah inn 1 an khangh ve, tiah Data for Myanmar nih cun an langhter.
Karen, Karenni, Shan ramkulh, Sagaing, Magway le Tanintharyi ramṭhen ah SAC ralkap le PDF, tlangcung hriamtlai kar kahdohnak a zual i tualchung mi tlaihkhihnak, thahnawnnak le nuhrin covo buarnak tampi a um, tiah theih a si.
Cu pin ah Shan ramkulh Pinlaung peng Nanneng khua ah phungki 3 telh in tualchung mi 30 leng SAC ralkap nih March 11 ah an thah hna, tiah Karenni Revolution Union nih an rak langhter.
2021 February 1 thawk in 2023 March 17 tiang ah SAC ralkap nih, Democracy a dirpitu le tualchung mi 3,142 an thah cang hna, tiah ramkhel thongtla bawmchantu phu Assistance Associatin for Political Prisoners (AAPP) nih cathanh an chuah.
SAC nih nawlngeihnak an laak hnu in 2023 February 23 tiang ah martial law an chuahnak hi Sagaing ramṭhen ah khua 14, Chin ramkulh ah khua 8, Yangon ramṭhen ah khua 7, Magway ramṭhen ah khua 5, Karenni ramkulh ah khua 4, Bago nitlaklei ah khua 4, Tanintharyi ramṭhen ah khua 2, Karen ramkulh ah khua 2 le Mon ramkulh ah khua 1 an si, tiah theih a si. Crd-The Chin Post