Nuclear Hiram kan hman lai tiin ralrinnak an pek cang hna!
Nuclear Hiram kan hman lai tiin ralrinnak an pek cang hna!
==========
Kan dirhmun nan kan tlerh ahcun Nuclear hriam kan hman lai: Dimitry Peskov. Russia ram a dirhmun tlehkhawn tuk a si ahcun Nuclear hriam ka hman lai tiah Russia biachimnak nawl a ngeitu Dimitry Peskov nih a chim. Ukraine kong ah President Vladimir Putin nih Nuclear thimnak nawl na hmang lai lo timi “na zum maw” tiah CNN thawngzamh nih a halmi cu Dimitry Peskov nih a chim ṭhannak ah a langhter.
“Ramchung himnak kan ruahmi a um, Nuclear hmannak a ruang zapi te zong kha ruahcia a si” tiah a chim. “Kan ram himnak dirhmun tlerhkhawn a si ahcun kan i ruahcia ning tein Nuclear hriam kan hman ko lai” tiah a peh. Russia i Nuclear hriam phu pawl cu a hlei khun in timhcia tein um ding ah President Vladimir Putin nih a luancia thla chungah nawl a pek hna.
Russia President nawl chuahmi ruangah Nuclear hriam phu pawl le Pacific chungah a ummi phu pawl cu raltuknak rian kan chiah hna tiah Russia Minister of Defense nih February 28 ah a chim tiah Interfax thawngzamh nih a langhter.
“Hlan liopi ah ruah ngam lo a rak simi Nuclear buainak rii chungah a phan ṭhan cang tiah” UN Secretary-General Antonio Guterres nih March 14 ah a chim.
Ukraine chungah Russia raltuknak hi “Timhcia tein ṭha tein tuahmi a si” tiah Peskov nih CNN ah a chim. Russia raktukning hi “hramhram thiltuahnak” aa karh chin tiah American President Joe Biden nih a chim. Ukraine chungah Chemical weapons le Biological weapons pawl hman ding in timhtuahnak a ngei tiah ralrin a pek dih hnu ah a tu bantuk in Peskov nih a chim hi a si.
Russia lei nih an ralkap a thimi zah an phuan ve cang! Russia an ralkap a thi hi thitha in an phuan duhlo nain tuzing Monday ahkhan a phuan i a rannak in an delete colh ti asi. A phuan ning ahcun Russia nih Ukraine an tuknak ni 25 chungah hin Russia ralkap 9,861 an thi cang i minung 16,156 nih hliam an tuar cang tiin a tial.
Russia nih Afghanistan a raltuk kum 10 chung ahkhan a ralkap 15,000 tluk an rak thi i, America nih kum 20 chung i Afghanistan ral an tuknak ahkhan ralkap 2,461 te lawng an rak thi. Russia’s Ministry of Defense nih March 2 ahkhan a ralkap thimi zah hi an rak phuan bal i minung 498 telawng an thi tiah a rak i pheh, kan hnuzarh ahkhan US intelligence nihcun minung 7,000 tangtumlo cu an thi lai a rak ti ve i, Ukraine’s ministry of defense nihcun minung 15,000 tluk an thi tuah nizaan tiang report ah a kanghter ve.
Tutan bia phuantu hi zumhtlak media lawng siloin Russia parliament Kremlin ti tluk in an catialtu Russian tabloid newspaper nih a tialmi asi caah English media vialte nih cucu an vun copy chim dih cio I a rannak in an deleted colh ti asi.
Vladimir Putin hi thluak lei zawtnak ngeih dawh a si tiah tampi nih an zumh cang! Pathluai lungleng, Vladimir Putin hi thluak lei zawtnak ngeih dawh a si tiah tampi nih an zumh. A nupi he an itthen hi 2014 ah a si cang. Amah he nainiam Minung zong ngeih dawh a si ti lo. A thut ning le a cawlcangh zoh tik ah, ruahnak a pe ngammi hawi zong ngei dawh a si lo, ti a si.
Cu tikah, amah tein a um tikah, abik in ttihnak le zumhlonak he khat in, huatnak nih a thinlung Uk cang sehlaw a dawh. An cozah chung ah riantuantu lila hi a zum hna lo timi a fiang ngai fawn. Ukraine a tuk hnu ah, Poison in an ka thah sual lai tiah a ttih i a rawl chumtu vialte a thlen dih hna pinah Russia spy lutlai pahnih, house arrest in a chiah hna ti a si.
Ukraine ram ah a Ralkap tampi an thi. Ral bawi 5 an nunnak a liam cang. A Ralkap pawl supply thate in a chanh kho hna lo i, Russia Ralkap tampi cu Ukraine Ralkap sinah surrender an tuah. Ukraine ram ah a Ralkap a thilri tamtuk a rawk cang caah, a ngeihmi vialte hman dih a siang ti lo caah, China sin ah bawmhnak a hal. Zeicatiah, NATO he ido ding a si sual pingpang ah tiah a ngeih cia hi kenret ah ichiah duh caah a si, ti a si.
Politics lei thiamsang nihcun, Vladimir Putin caah donghnak a si cang tiah an zumh. Ukraine ah teinak an hmuh khawh lomi an tuak tikah, a ralbawi pawl hrim hi, Putin tuahmi cungah an lung a tling lo timi a fiang an ti. Moscow khuapi ah Russia Mipi soilemnak a tuah. Z Symbol in Ukraine a tuk hi, a ruang an thei cio lo nain, Generation Z pawl nih ka dirhkamh hna seh tiah legacy Kawl in Russia Mino soilemnak symbol a si kho.
China President le US president an ichawnh tikah a tluang ngai in hmuh a si. China hmurka zoh tikah Russia hi an dirhkamh ngam tak lo. India hi Soviet union chan in Russia best friend a si bantuk in, a karlak ah itenh khawh an izuam, Asinain Indirect tein an dirpi lonak an langhter ve thiam.
Russia 🇷🇺 Phaisa cu 40% a tla cang. Super Market ah thil cawk ding an ngei huaha ve ti lo. Putin nih Russia state TV le Tik Tok hmang in a Mipi cu a hlen cuahmah ve ko hna. Ukraine ram in a chuakmi, sunflower oil/ chiti cu a rauh hlan ah cawk ding a dih lai tiah an zumh.
RUSSIA chuak oil le gas cawk ti lo dingin Europe le America nih an tuak tikah, Arabs ram lei shopping an kai. Canada hna ahcun, ziah Canada chuak Oil tampi kan pump ko lo?, an ti ve. A cheu nih Environment pei biapi a si cu, Arabs ram lei cawk a tha deuh ko, a ti tawk zong cu an um ve.
USA nih CHINA cu Russia 🇷🇺 bawmh lo dingin ralrin a pek ti a si. Russia na bawmh cikcek ahcun, Economic sanction na huah ve lai a ti tiah an ceih. China lei nihcun, Vawlei cung economic ngan cem kan si cang i, US nih China hi, sanctions a tuah sual ahcun, Vawleipi pam a tlung lai an ti ve.
Myanmar tlaihremhtu Min Aung Hlaing zong cu a ni khua a nai chin lengmang ve cang. Pathluai lungleng Vladimir Putin le Min Aung Hlaing caahcun, zaan a sau i ni tlak a har ko lai tinak a si. An sual ruang ah Minung tamtuk harnak an kan pek. Credit: Zasang Cinzah
Norway Ram Ah Nyitoe Phu Nih Raltuk Ningcang Cu Topui Taktakin An Cawng! Ukraine cu Russia nih kahdohnak a tuah cuahmah lio le buainak a linsat lioah Nyitoe chungtel phu nih cun Norway ram ah raltuk ningcang ropui taktakin an tuah. Cu raltuk ningcang cawnnak ahcun ram 27 an i tel i, minung thong 30000 an i tel tiah theih a si.
Cupinah Nyitoe chungtel ram silomi Sweden le Phinland ram zong nih an ralkap zeimawzat an i tel ve i, April (1) ah an dih te lai tiah theih a si. Raltuk ningcang an cawnnak ahcun Norway ram cu kahdoh a tongmi bantukin an tuah i, France, Poland, Spain ram i an ralkap hna nih Norway ram thlanglei sakhan in rianrang taktakin lehrulhnak an tuah ve.
Hi kahdohnak cu kum 2006 thawkin kumfatin tein an rak tuah cang i, Ukraine cu Russia nih a kahdohnak kong he zeihmanh aa pehtlai lo tiah Norway ralkap nih cathanh an chuah. Asinain Nyitoe chungtel phu fonhmi hruaitu bogyokegyi Rob Bauer nih cun harsatnak le kahdohnak zual taktak ton caan ah tiin timhlamhnak kan tuahmi a si i, ruah bal lomi zong atu cu ruah caan a si cang tiah a chim.
President Joe Biden Nih Putin Teirulchamnak; US President George H. W. Bush cu a rian in ai din tlawmpal ah Kuwait tlawng dingin kal a rak i thawh, cucu caantha ah i lak in Iraq President Saddem Hussein nih Gulf War lio a rak sunghmi kha i cinat loin teirul cham a rak tim. Bush cu thihcilh bomb buah hnawh dingin 550lb rit mi bomb bakin an rak thah a rak i tim, cucu Kuwait cozah nih an rak theih hna caah Saddem misa hna cu colonel rank a phan mi telh in minung 16 an rak tlaih hna.
Bill Clinton president a rak si lio asi le zei ngaingai Saddem Hussein cungah teirulchamnak a um lem lo. A fapa George W. Bush cu 2001 ah president a vun tlin ve tikah lohtheihlo in Afghanistan tuk a hau i an tuk, Afghanistan ral kongah lungmit in an buai cur lio ah 2003 ah Saddem Hussein cu ruah lo piin nuclear le biological weapon, mass destruction phun a siam tiah sual puh in a pa George H. W. Bush thah a rak timhmi kha teirul a vun cham piak i Iraq cu an rak lai i Saddem Hussein zong thih dan pek a rak si.
Mitampi nih W. Bush nih Iraq a kahnak cu zinan duh ruang, US sipuaizi tlak ruang, Saddem nih nuclear a siam ruang tiin an rak phuh nain Bush nih Iraq a tuk hlan tein IAEA tiang zong nih Saddem cozah cu an check fel ko nain cucu an rak hmu mi asi lo. Iraq cu US cozah nih an lak hnu zongah an hmu hlei lo.
2020 lio US election ahkhan Russia president Putin nih Donald Trump cu a phunphun in teinak a hmuhnak dingah a rak bawmh, tiah US intelligence report nih a rak langhter. Cucu president Biden a thin hun tuk caah biatak tein a rak ruah i President thutden a thut le cang ka Putin a rak call hmasa cem ah ralrinnak a rak pek. Culawng cun ai za naisai lo March 4, 2021 ahkhan ABC News nih interview an rak tuah lio ah a chimmi cu Putin hi lainawngpa asi “a tuh mi man cu a liam lai (He will pay a price), tiah Putin hi zaangfah hrimhrim ai timhlonak le teirulcham hrimhrim a rak i timhnak kong a chim. Nizaan ah Biden nih cun Putin cu “War Criminal” a si tiah denlal te bakin a cheih i Putin nih cun ai kuahpi ngai ti asi.
Tutan ah Russia nih Ukraine a vun tukmi hi Biden caah cun caantha taktak asi ve caah Putin hi amah i tel lo te bakin sawp cikcek in a tuah phah te lai ti hi ka zumh ning asi. Ukraine President Zelensky a thazaang a vun der deuh paoh ah le Russia he biaruahnak a vun tlungtlam deuh deng paoh ah Congress ah biachim an sawm i hriamnam thatha le phaisa billion in kan in bawmh lai, tiin a thinlung an mer piak khawh lengmang.
Cu a sullam cu Ukraine ralkap hi saupi in tang kho sehlaw a tan caan a sauh deuh paoh asi le Putin hi a fak deuhdeuh ding asi cu al awk um lo khi asi. Zeicatiah Russia ralkap an cawl deuhdeuh i international pressure and condernm a tan deuhdeuh ve lai. Sanctions zong a fak deuhdeuh chin lengmang lai, War Crime zong puh a si te lai i tazacuai ai huah lai lo tiah chim awk a tha lo, cucu Biden I timh ning asi tiah ka ruah.
Hi ral caan hi a sauh tuk tikah cun sanctions le hremnak faktuk an ton caan asau tuk ve tikah Russia economic nih a tuar tuk ve fawn tikah cun Russia mipi cu lam cungah an hungchuak lai i Putin duhlonak an au caan a phan te hrimhrim lai. Cucu Putin nih a tuar kho te lai maw, asiloah zeitindah a phisin lai, China le India nih an bawm ngam taktak lai maw. Cucu an rak hmuh chungmi thil asi caah a hlan kan in India le China cu fakpiin ralrin bia an rak chim cang hna.
Ral caan a sau deuhdeuh i Ukraine an cei deuhdeuh ve cang tikah hriamnam tha deuhdeuh an pek lehlam hna. Zelensky nihcun vanral hi kan veng kho lo bik caah “No fly zone” kan tuah piak uh, asiloah vanlawng kan pe u an timi zong tuhi vawleicung anti-aircraft le anti-missile defense system thabik asi ko lai an timi Russia siam lila S-300 cu Slovakia nih kan pek lai, tiah Slovakia Jaroslav Nad nih a chim, tiah The Washington Post nih cun nizaan ah a tial.
Nizaan Thursday ahkhan Putin nih Turkish President Recep Tayyip Erdogan cu suimilam pakhat le a cheu chung phone a chawnh i Ukraine he remnak a duhnak kong a chimh len, tiah BBC nih cun a tial. Palai kan thlah hlan ah Ukraine President Zelensky he i chawnh biaknak ngeih ka rak duhtuk ko tiah a lih le lih in a a chim len ti asi. Taktak ti ahcun Zelensky nihhin remdaihnak taktak a um khawhnak ding ahcun Putin he hin hmaiton tein bia kan i ruah a herh tiah voitampi a chim cang nain cucu Putin nih a rak duh lo.
Ukraine hi le rak fimzir tuk ve hna kaw hospital, cinema le school ah mipi cu an thialter hna i anmah ralkap nih hmunhma an khuar ziar le Russia bomb nih a vun den sual asi le vawleicung pumpi nih biatak deuhdeuh in dan an tat deuhdeuh ve. Russia caah Ukraine teinak thazaang cu an i ngeih tuk ko nain an cawl khawhnak thazaang a tlawm ko.
Russia nih Ukraine hi a lak khawh ko lai nain a ralkap tamtuk a sungh lai, cunak a fak deuh dingmi cu Russia hi a tlu cikcek te khawh caah Putin caah a caan donghnak zong asi kho. Cucu Biden nih “a tuh mi man cu na liam lai” a timi teirulchamnak cu asi ve te lai. Tlamtling deuh le thuk deuh in tial ka duh nain riantuan pah asi i khua nih a ka dei phuah! Credit: Chelsea Bawi
Myanmar Ralkap nih “Miphun Cihmih Thahnawnnak” an Tuah tiah US nih Fehter. Min Aung Hlaing hruaimi Myanmar ralkap nih “Miphun Cihmih Thahnawnnak” (Genocide) an tuah, tiah US cozah nih nihin March 21 (Myanmar Time) ah thawngthanhnak a tuah.
2017 ah a rak cangmi Rohinyga pawl thahnawnnak kong he pehtlai in US nih “Genocide” timi biafang a rak hmang ballo nain atu ah a hun hman hi a si. US nih atu bantuk in thawngthanhnak a tuah tik ah vawleicung biaceih zung ah fawi khun in Myanmar ralkap tazacuai khawh a si cang lai, tiah nuhrin covo zatlangbu hna nih an chim.
2017 Rohingya thahnawnnak ah minung tampi an nunnak a rak liam i, atu tiang ah Rohingya milu 730,000 hrawng ralzaam dirhmun in Bengladesh ram ah an um hna. US Democratic Senator Jeff Merkley nih, “Biden cozah nih atu bantuk in biachahnak a tuahmi cung ah lunglawmhnak nganpi ka ngei.
Biachahnak tuah awk ah caan saupi rak rau ko hmanh sehlaw atu bantuk in biakhiahnak an tuah khawhmi nih hin Myanmar ralkap dantatnak kong ah hmual a ngeihter khun cang lai,” tiah CNN ah a chim. Myanmar ralkap nih Rohingya miphun cung ah “Miphun Cihmih Thahnawnak” a tuah timi thawngthanhnak cu Washington khua i, US Holocaust Memorial Museum ah US ramleng vuanci Antony Blinken nih a tuah.