Mizoram Ah A Um Mi Myanmar Ralzaam Pawl Hmatpungṭin Kan Tuahpiak Hna Lai Tiah Hlen In India Cozah Nih Minung Sining Cazin A Khawmh!
===========
Mizoram ah ralzaam dirhmun in aa dor mi Myanmar ralzaam hna nih zalong tein an umkal khawh nakhnga Hmatphungṭin kan tuahpiak hna lai tiah hlen riangmang in India cozah nih Biological Information (minung kan sining) pawl cazin a khawmh thluahmah tiah Myanmar ralzaam hna nih Ayeyarwaddy Times ah an chim.
Cu bantuk minung kan sining cazin cu a luancia July thla thawk in India cozah nih a khawmh cang i a ra lai mi September tiang cazin a khawh lai tiah theih a si. “Computer in kan mit an check. Kan kutneh hna a lak. Ralzaam camp ah a um mi hngakchia pawl tiang in cazin a lak.
Kanmah lei nih alnak nawl kan ngei lo. Minung kan sinning cazin an laknak kong he pehtlai in aa naihniam mi pakhat nih a chim mi cu minung kan sining cazin an lak khawh hnu ah Hmatphungṭin an chuah lai. Cun India ram ah zalong tein umkal khawh a si lai. A caan a rauh tik ahcun UN Card bantuk zong a si kho” tiah Lawngtlai pengkomh ralzaam pawl a zohkhenhtu pakhat nih Ayeyarwaddy Times ah a chim.
Cun Manipur ah a um mi ralzaam camp a tam deuh sin zong ah mining sining cazin an lak cang tiah theih a si i cheukhat ralzaam camp pawl ahcun minung sining cazin an rak lak tikah an al hna caah an khawmh kho lo tiah theih a si.
“Minung an tamnak ralzaam camp pawl cu an khawmh khawh dih cang. Samuel ralzaam camp bel an cohlan lo caah an khawmh kho lo. Lunglei ralzaam camp zong atutiang cazin an la kho lo. Cun khuapi chung ah a um mi ralzaam pawl zong cazin an la kho rih hna lo” tiah Myanmar ralzaam rianngeitu pakhat nih Ayeyarwaddy Times ah a chim.
Minung sining cazin an lak mi chung ah kutneh, hmai sining, mit an scan mi, DNA profile, aw le adang pawl aa tel tiah theih a si. Myanmar ralzaam pawl sin in minung sining cazin an khawh mi he pehtlai in India for Myanmar nih kan cohlan kho hrimhrim lo tiah July 30 ah cathanh an chuah.
Ralzaam pawl sin in hramhram in minung sining cazin an lak mi hi pumpak zalonnak an buar an si i aa khat lo mi minung kan sining kha technology hmang in an khawmh le an fim mi hi minung pakhat cio kan sining kha langhter an duh caah a si tiah cathanh chung ah an langhter. Cu bantuk in Myanmar ram zong ah SAC nih ramṭhen, peng cheukhat hna ah minung sining cazin an khawmh ve tiah theih a si.
Lainawn ruang ah Myanmar ralzaam pakhat Mizoram ah an tlaih! Mizoram, Mallungthu khua ah Khuami nih zarh khat chung an kawl hnu ah a ruak in hmuh mi Lallawmsanga a thattu Myanmar ralzaam Thanga cu palek nih an tlaih cang tiah Mallungthu VCP le YMA nih August 8 ah cathanh an chuah.
Lallawmsanga cu inn a panh ti lo caah khuami nih an kawl i zarh khat a rauh hnu August 3 ah a ruak in an hmuh. “Lallawmsanga thihnak ah palek sin in thawngpang kan don ning ah Myanmar ralzaam Thanga, Tuirivang dum zohkhenhtu nih a thah tiah theih a si,” ti in Muallungthu VCP le YMA nih an langhter.
Hi bantuk in kan ram chung ah, kan dum zohkhenhtu Myanmar ralzam nih kan khuami le sa cung ah kutthlak in nunnak laakpiak a si hi Muallungthu khuatlang nih kan duh hrimhrim lo. Hi bantuk thil hi tlung hrimhrim ti hlah seh. A thattu hi a fah khawhchung faak in hrem si seh ti kan duh, ti zong cathanh ah an langhter.
Mizoram Ah Myanmar Lei Thil Lut Tampi An Tlaih. Assam Rifles le Custom Prevention Force nih nihin August 8 chun ah Myanmar lei in a rak lut mi kuva thei, cigarette, beer le wine tam ngai an tlaih.
Beer, Wine, Cigarette hi Assam Rifles le Custom Prevention Force nih Zokhuathar ah an tlaih. Hi an tlaihmi man hi India tangka in Sing 39.50 man a si. Phunglam bantukin zatacuai ding in Custom Prevention Force kut ah chiah an si tiah kan theih.
Kuva thei hi, Mizoram, Champhai District, Ngur khua ah Assam Rifles nih an tlaih, a dihlak in bag 100 a si i a man India tangka in Sing 56 man a si tiah kan theih. Nihin i Assam Rifles le Custom Prevention Force nih thil phun li an tlaih mi hi India tangka in Sing 95.5 man a si tiah kan theih.
SAC Ralkap Sakhaan 30, Palek Sakhaan, Pyusawthi le BGF Sakhaan 40 Leng Thla 6 Chung Ah An Lak Khawh! People’s Defense Force, tlangcung hriamtlai phu le adang hawikom phu hna bawm in kahdohnak ruang ah 2023 kumcheu chung ah SAC ralkap sakhaan 30 an lak khawh tiah NUG Ministry of Defense biachimnak nawl a ngeitu U Mg Mg Swe nih a chim.
“Thla 6 chung ah kan ral hna sakhaan voi 30 an lak khawh. Karenni ram ah voi 10, Sagaing ramṭhen ah voi 6 le thlanglei ramṭhen hna ah voi 14 tiah PDF le adang hawikom phu pawl nih teinak an hmuh” tiah a chim. Cubantuk in palek sakhaan 15, BGF sakhaan 10, Pyusawthi sakhaan 14 zong an lak khawh tiah a chim.
Thla 6 chung ah kahdohnak voi 935 a chuak i SAC ralkap 3,012 an thi, 4021 an i hliam tiah a chim fawn. Kahdohnak chung in hriamhme 203 an lak khawh i kuan 3,000 leng, bom lung 6,000 leng le bomrap lung 170 leng an lak khawh tiah theih a si.
Thla 6 chung ah Northwestern Regional Military Command voi 6, Southeastern Regional Military Command voi 1, Brigade 44 Headquarters voi 3, Brigade 33 Headquarters voi 1, Brigade 101 Headquarters voi 2 an doh khawh tiah U Mg Mg Shwe nih a chim.
Thabeikkyin Peng Ah Tualchung Mi 6 Cu PDF Thuam Hrukter In SAC Ralkap Nih An Thah Hna. Mandalay ramṭhen, Thabeikkyin peng, Kyaukai khuami 6 cu SAC ralkap nih an thah hna hnu ah PDF thuam hrukter in “PDF chungtel an si” tiin thawngthanhnak an tuah, tiah Thabeikkyin peng pah kah phah in ṭuanvo ngeitu pakhat nih a chim.
August 4 ah Ayeyarwady tiva hrawn in a kaimi SAC ralkap tilawng 9 humhimnak a lakpiaktu ralkap 700 cu Thabeikkyin pengchung khuate ah rallam sial in, tualchung mi hna umnak inn an khangh. Cu pinah Kyaukai khuami 6 cu an tlaih hna hnu ah an thah hna i, Takaung pah kah phah thuam hrukter in “PDF 6 kan tlaih hna” tiah thawngthanhnak an tuah.
“SAC ralkap thazaang tam ngai nih rallam an sial ruangah tualchung mi hna cu an herhmi thilri i put in an zaam lio ah khuami 6 cu SAC ralkap nih an tlaih hnu i PDF thuam an hrukter hna. PDF 6 an thi tiin thawngpang a than caah khuami nih hlathlainak an tuah i Kyaukai khuami an si tiah tualchung mi nih an chim. A luancia July 29 in nihin August 8 tiangah kahdohnak pehtlai in a chuak, PDF cu kan him dih ko” tiah Thabeikkyin peng pah kah phah in ṭuanvo ngeitu pakhat nih a chim.
SAC ralkap nih Thabeikkyin peng khuate hmunkip ah thazaang tampi he rallam an sial ruangah tualchung mi hna cu harsa ngai in ralhrial dirhmun an phan. SAC ralkap le tualchung hriamtlai phu kar kahdohnak ah SAC ralkap lei a thimi le hliamhma tuar mi an um lengmang caah tualchung mipi cungah lehrulh cham in inn kip ah an duhmi thilri poh an laak hnu ah inn cu an khangh, tiah tualchungmi hna nih an chim.
Kalaymyo Thonginn Ah CNDF Ralkap Pakhat Nunnak A Liam! Sagaing ramṭhen, Kalaymyo thonginn ah thong a tla mi Chin National Defense Force-CNDF chungtel Salai Van Biak Him cu Kalaymyo siizungpi ah thlop cuahmah a si nain August 6, zinglei suimilam 10:00 hrawngah a nunnak a liam, tiah tualchung mi nih an chim.
Salai Van Biak Him cu a luancia 2022, March 15 ni Kalaymyo thonginn chung i kahnak a chuahlio ah a nunnak liammi CNDF chungtel Van Dim he 2021, May 30 ah SAC ralkap nih sualpuhnak he an rak tlaih hna. “Keimah he Kalaymyo thonginn ah kan rak umṭi bal.
Salai Van Biak Him hi Van Dim he hmunkhat teah a umṭi pengmi an si i, Van Dim a thih hnu ah hruaitu a si an ti ruangah fak tuk in hrem a tong. Cu pinah a nih hi a ngandam lo ngai mi a si i, a cuap zong a ṭhat lo caah siizung ah an thlop lengmang mi a si,” tiah Salai Van Biak Ham he hmunkhat ah thong a rak tla ṭi bal mi pakhat nih a chim.
CNDF ralkap Salai Van Biak Him hi a ngandamnak a ṭhat lo pinah sii-ai tlamtling in thlop a si lo, ṭha tein siizung ah i thlopnak nawl zong a ngei lo. A zual tuk hnu lawngah thonginn leng siizung ah an kalpi, tiah an chim.
Salai Van Biak Him thihnak kong he pehtlai in CNDF chimphuannak nawlngeitu Salai Cung Ngai nih cun, “Anih hi lungzawtnak a ngeimi a si tiin kan theih. Siizung an phanhpi hnu minutes 30 hrawng a rauh ah a nunnak liam, tiah an chim nain, a zoh dawhnak in siizung i a thi mi bantuk in an chim a si ko. Thonginn chungah ṭha tein an thlop lo ruangah atu bantuk in a nunnak tiang a liam hi a si. A ruak zong a chuah semnak Chin ramkulh Falam ah vui ding in hal a si nain an sianh hna lo caah Kalaymyo ah nihin ah ruak vuinak an tuah,” tiah a chim.
Atu tiangah CNO/CNDF chungtel 14 cu SAC ralkap nih phungning loin an tlaih hna. 2022, March 15 Kalaymyo thonginn chung i kahnak a chuah lio ah Salai Van Dim cu a nunnak a rak liam i, tutan ah nunnak luammi Salai Van Biak Him hi thonginn chung i nunnak a liam mi pahnihnak a si. Credit: The Chin Post