Chin Pasaltha Minung Pahnih kan sungh than hna a poi tuk hringhran!
CDF-Hakha ralkap Salai Biak Za nih ram ca ah nunnak a pek!
========
Chinland Defense Force- Hakha mizapi ralkap chung in Salai Biak Za (kum 22) nih raalram hmun pakhat ah, ram le miphun ca ah a nunnak a pek tiah thawng kan theih. Atu bantuk in a nunnak a liam hi 2022 March 17 ah si i nihin March 18 ah a ruak an vui tiah kan theih.
CDF Halkha in Salai Biak Za nih ram le miphun caah anunnak apek. Timit kahdohnak ah khan asi. Ai maw ka thin aw fa le hna aw nan thisen man tu Kan ram pi thlen nak ca tu ah Bawipa nih can ter hram ko seh. Apoi tuk ai ee. Uico pawl kha teh zeizat hrawng dah a thimi an si hnga?
Faktuk hringhran Kan fa le pa khat hnu pakhat nan kan liamtak ko. Hringtu na nu le pa chungkhat rualchan dihlak sin ah tuarkhawhnak thazang Thiangthlarau hnemhnak hmun chin koseh. Teinak tiang. Kan Mino thatha hna nih kan ram le kan Miphun caah pakhat hnu pakhat an kan kal tak thluahmah ko ee. Kan in siang hrim hna lo mu.
Kan ram le kan Miphun nih nan tuanbia dawh tial mi an in philh hna lai lo ee. Upatnak kan in pek hna. Rest in peace. Kan fale aw nan cutzat hlan ah nan nunnak a liam ee. A poituk tawn ko mu. Hmanhseh nan nunnak nan pek hnawhmi kan ram cu niceu dawh a tlang than ve te lai ee.
SAC ralhrang kut in CNDF ralkap rawl lei tuanvo ngeitu pakhat nunnak a liam. Chin National Defense Force (CNDF) Kalay camp ti rawl lei tuanvo ngei ralkap pakhat cu SAC ralhrang nih 2022 March 14 an tlaih i 2022 March 18 ah a ruak in an hmuh tiah theih a si.
CNDF ralkap ruak an hmuhnak kong he pehtlai in, “March 14 ahkhan khuachung lei ah thil cawk dingin a kal i SAC ralhrang nih an tlaih. An tlaih ni nganak ah aruak in hmuh a si. A ruak zong kan laak khawh. Anih hi Kalay peng camp pakhat ah kan ralkap pawl ca ah rawlchuangtu a si,” tiah CNDF rian ngeitu pakhat sin in thawng kan theih.
Atu nunnak liam mi pa hi an tlaih hnu ah an thah mi a si. Cun a min le a kum fiang in theih a si rih lo. Tuzarh chung lawng ah CNDF mipi ralkap in ram le miphun ca ah nunnak a pemi minung pathum an si cang.
Hakha, Thantlang, Mindat le Kanpetlet Peng Ah Tanghra Phi Ding An Um lo! March 30 – April 9 tiang SAC nih a tuah ding mi Tanghra Examination ah Chin ram chung in Minung 3000 hmanh an tling lo, tiah theih a si. Kum dang ah cun Chinram chung in a tlawmbik 10,000 an phi peng nain tukum tu ah cun an tlawm tuk i minung 2950 lawng an phi lai, hi hmanh ah hin khuapi chung deuh lawng an si i khuate lei an i tel lo, tiah theih a si.
Chin ram chung ah hin pengkulh 9 a um i Falam, Tedim, Tonzang, Matupi le Paletwa pengkulh hna ah tanghra phi ding an um caah tanghra exam an tuah lai i, Hakha, Thantlang, Mindat le Kanpalet ah cun tanghra phi ding pakhat hmanh an um lo, tiah SAC kuttang Chin State cozah cazin ning ah theih a si.
Cazin ning ah pengkulh cio in tanghra phi ding hna cu:- Falam peng in 309, Tonzang 229, Cikha pengṭhen 208, Tedim peng 286, Matupi peng 107 le Paletwa peng in 1811 an si i, Hakha, Thantlang, Mindat le Kanpalet peng ah cun pakhat hmanh an um lo.
2019-2021 Fimcawn kum ah Chin ram in tanghra phi ding ah minung 14,000 leng nih min an pek i 10,000 leng an rak phi. Chin ram cu SAC nih uknak a laak hnu in Chin ram chung hmunkip ah SAC ralkap le Chin ralkap hna karlak ah kahdohnak faak tuk a chuah caah mizapi tampi zong ralzaam dirhmun an phan.
Chin ram cu SAC uknak duh lo in CDM tuahtu zatuak (%) a tambiknak ram a si. Tukum 2022 fimcawnkum ah Myanmar ram pumpi in minung sing 3 fai lawng tanghra a phi ding an um.
South Korea phan Myanmar phu nih NUG caah thlakhat $100,000 an hlut! Myanmar ram ah ralkap nih hramhram in uknak a lak thok in ramdang ah a ummi Myanmar rammi pawl nih Democracy ngah ṭhan khawhnak caah a bawmchannmi phu tampi dirh a si i South Korea zongah phu tampi a rak chuak ve.
A cheu phu pawl cu NUG he pehtlai in rian an ṭuan i a cheu phu cu ramchung hriamtlai phu pawl he pehtlai in bawmhnak an pek hna tiah Korea ram he pehtlai in NUG palai pakhat nih RFA ah a chim. “Korea ram ahcun Pau Dohthlennak caah ram chungah a cawlcangmi PDF phu pawl, UG phu pawl a bawmchanmi phu tampi an um. An bawmh duhmi PDF phu pawl cazin kha NUG Ministry of Defense ah an kuat.
A cheu cu Ministry of Defense le Ministry of Finance ah an kuat i mah Ministry pawl nih a dikmi phu sin ah an kuat hna. Mah phu hna nih dingfel tein an ngahmi cazin a zapi tein ṭha tein an i fim caah ka upat tuk hna”. Phukhat cu Anti-Coup committee(Korea) an si. A luancia 2021 September thla thok in “One Day Challenge- My Day for My Country” timi tlangtar in chungtel pawl kha thlakhat an ṭuanmi chungin nikhat ca bawmhal cawlcanghnak an rak thok.
South Korea ah Myanmar rammi 30,000 hrawng an ummi chungin a tulio a cawlcanghnak ah aa tel mi hi 1,705 an si i thla fatin USD $ 120,000 leng an ngah tiah theih a si. Mah Anti-Coup committee i co-chairman Ma Hnin Watt Yi nih kan mah phu nih hin NUG sin ah thla fatin USD $ 100,000 kan hlut khawh i a tutiang cun USD $ 500,000 kan hlut khawh cang hna tiah a chim.
“Kan mah South Korea ram ah nikhat kan ṭuanmi a hlumi pawl hi NUG nih ngunkhuai liam lo cawnglawmhnak ca March 15 ah an kan kuat cang. Chungtel pawl nih an mah tein website ah an i lak khawhnak hnga kan tawlrel cuahmah liopi a si. Dothlennak kan dih tikah ngunkhuai liam lonak nawl cu kan mab phu chungtel pawl nih an tinco lai”.
NUG Ministry of Finance and Investment U Tin Htun Naing nih South Korea ah a phanmi Myanmar rammi vialte upatnak kan in pek hna. A dang ram a phanmi Myanmar rammi zong nih nan ti khawh tawk tangka riikhiahmi ngei bu tein thla fatin nan kan hlut khawh a si ahcun Pau Dothlennak caah a ngantukmi a phichuak a um ko lai tiah RFA ah a chim.
“USD $ 100,000 hrawng caan hman tein pek khawh lengmang hi cu dothlennak caah tuanbia ṭial bak a si tiah chim ka duh. Korea ram ah a ummi Myanmar rammi bantuk in a dang vawlei pumpi ah a ummi Myanmar rammi hna zong nih nan tuah khawh ve a si ahcun dothlennak ah a ngantukmi thlennak pakhat cu baa lo tein bawmh khawh a si ko tiah chim ka duh. Cu bantuk in, Korea cozah zong nih dothlennak caah tampi a kan bawmhchanh caah kan i lawm.
Mah dohthlennak pi hi a dihdongh hlan lo kal peng ding a si caah mipi zong nih lungṭul lo tein teinak kan hmuh tiang tha chuah rih ko hna u sih tiah nawl kan duh hna”. Cu bantuk in, chungtel pawl nih tangka riikhiahnak tuah in thla fatin dothlennak caah bawmhalnak program tuah ding cu US telh in a dangdang ram a phanmi zong nih timhtuahnak an ngei tiah theih a si. Ref: RFA, The Chinland Post