Thlichia Kongah Kan Chin Ramkulh Thawngpang Tel In Kawlram Chung A Hnu Bik Thawngpang!
==================
Chin ramkulh, Matupi peng ah Mocha thlichia nih a hrawhmi inn pawl cu nihin May 16 ah khuami hna nih anmah tein an remh ṭhan hna, tiah theih a si. Inn rawkmi tam deuh cu thli nih cungcih a hawhmi an si i, atu tiangah bawmchantu ahohmanh nih an zuanhnawh rih hna lo, tiah theih a si.
“SAC ralkap nih Matupi khua luhnak le chuahnak an khar caah thilri cawk khawh a si lo. Mi bawmchantu zong an um lo pinah thilri phor motor zong nih thil an phorhmi a um lo caah inn a rawkmi hna cu anmah le thiamning cio in an remh hna,” tiah Htisaung khua mi pakhat nih a chim.
Matupi khua ah Sanbawng sang inn 10 a rawk i khuate lei ah Biakinn telh in inn 500 leng an rawk, tiah theih a si.
Matupi khuachung ah inn 10, Phaneng khua ah inn 200 leng, Waytoe khua inn 20 leng, Htisaung khua inn 30 leng, Bawiṭhia khua inn 30 leng, Zotung ram ah inn 250 leng, Rezua khua ah inn 2 le Lailenpi khua ah inn 117 cu thlichia nih a hrawh. Matupi peng ah phone le internet line hman khawh a si lo caah hmundang khuate ah a rawkmi a um le um lo theih khawh a si lo.
Chin ramkulh, Matupi peng Rezua khua le pawngkam khuate 6 in inn 258 le Biakinn 6 cu Mocha thlichia nih May 14 ah a hrawh hna, tiah tualchung mi hna nih an chim. Thlichia nih a hrawhmi hi hinak in a tam kho nain phone le internet line a ngah lo caah pehtlaih khawh an si lo.
Mocha thlichia nih Hunglei khua inn 61 le biakinn 1, Tingsi khua inn 115 le biakin 1, Thawnglan khua inn 52 le biakinn 1, Ruava(A) khua inn 11, Ruava(B) khua inn 12 le biakinn 1, Ṭilat khua inn 5 le Rezua khua inn 2 an rawk, tiah Zalen media nih a ṭial.
Atu lio Myanmar ram chung a culcuahmahtu Cyclone Mocha thlichia ruang ah Chinram chung CDF Headquarters telh in inn 300 leeng a rawk, tiah theih a si. Inn a rawk mi lak ah thlanglei Laitlang Lailenpi khuapi chung hi a fak bik le a tam bik a si i a Zotung peng hi a tam cem a si tiah theih a si.
Hi kong he pehtlai in SAC kuttang Minister ṭuan mi Pu Kyaw Ngyin nih, “Lailenpi khua ah inn 117 a rawk. Hmundang khua dang zong ah inn hnih khat tete in a rawk mi a um. Matupi zong hi a rawk mi a um ve. Hi a rawkral mi hna kong he pehtlai in peng khat ah Kyats sing 300 cio kan pek mi cu a um,” tiah Chin World Media ah a chim.
Cyclone Mocha thlichia ruang ah hin Hakha Peng ah inn 85, Thantlang peng ah inn 16, Zotung Peng ah inn 140 an rawk i Lailenpi khuapi lawng ah inn 117 an rawk. Mocha thlichia nih Chinram chung inn a hrawh mi May 16 tiang The Chin Post nih cazin kan laak khawh mi ah inn 358 a si.
Mocha thlichia ruangah Magway ramṭhen le Sagaing ramṭhen ah ruahpi fak ngai in a sur ruangah cinthlaknak hmun tam deuh cu ti nih a phum dih, tiah RFA nih a ṭial. May 14 ah Magway ramṭhen Gangaw peng le Hnankha khua pawng cinthlaknak hmun acre 40 hrawng cu ti nih a phum dih, tiah Hnankha khua mi pakhat nih a chim.
“Cinthlakmi tisik anhnah zong ti nih a phum i, Chihria keo hna zong ti nih a phum. Hnankha khua pawng cinthlaknak hmun acre 40 hrawng cu ti nih a phum,” tiah Hnankha khuami pakhat nih cun a chim. Cu pin ah Yesagyo peng, Yelaykyun hmunhma ah cinthlaknak acre 4 hrawng zong ti nih a phum dih ve, tiah theih a si.
Sagaing ramṭhen, Khin U peng khua 10 leng ah cinthlaknak hmun acre thonghra(10,000) renglo cu ti nih a phum ruangah tisik anhnah an rawkral dih, tiah tualchung mi hna nih an chim. Cu pin ah Yinmapin peng Myaukyama tidil ti cu a liam i, khuate 10 in tualchung mi hna umnak inn cu ti nih a phum dih lengah cinthlaknak hmun zong an rawk, tiah theih a si.
SAC nih thawngthanhnak a tuahning ah Myanmar ram pumpi huap in tualchung mi hna umnak inn 846, phungki biaknak hmun le phungki sianginn 27, sianginn 64, sii-inn le sii-khaan 14, tower 7 lengah cozah he aa pehtlaimi inn 38 an rawk i minung 3 nunnak a liam, tiah May 15 ah cathanh an chuah.
Rakhine ramkulh ah fak ngai in a hrangmi Mocha thlichia ruangah Sittwe khuachung inn zatuak sawmriat(80%) leng an rawk, tiah tualchung mi pakhat nih a chim. Tualchung mi pakhat nih cun, “Sittwe khuachung ah hin tualchung mi hna umnak inn lawng si loin sianginn tibantuk zong tam ngai an rawk.
Cu pin ah thingkung le electric tung hna zong an pur i, inn tampi cu nawncek nih a khuh dih hna. Khuachung inn zatuak 80 leng hrawng hi a rawk i remh ding a tam hringhran,” tiah a chim. Thlichia ruang ah hin nunnak a liam mi zong tam ngai an um, tiah theih a si. Atu ahcun mah umnak chuahtak in hmundang i aa dor mi zong an umnak hmun ah an kir cang hna i, bawmchantu phu hna zong nih an zuanhnawh hna, tiah theih a si.
Mocha thlichia nih Rakhine ramkulh, Sittwe peng Muslim hna umnak camp a den ruangah minung 400 leng nunnak a liam i, tam ngai an tlau, tiah cazin latu pakhat nih a chim. Cazin latu nih cun, “May 15 cazin kan laak ningin minung 400 leng nunnak a liam. Nihin May 16 zinglei ah nunnak a liammi zong an karh. Nunnak a liam mi hi ngakchia le kum upa deuh an si,” tiah a chim.
Nunnak a liammi hna cu an vui colh hna i a tlaumi zong kawl cuahmah an si, tiah theih a si. Mochia thlichia a hran hlan ah rili he aa naihnak hmunah a ummi hna cu bawmchantu phu le SAC ralkap nih i ṭhial chung dingin ralrinnak an rak pek ko hna nain nawl an ngai lo, tiah ralhrial camp ah a ummi hna nih an chim.
Thlichia ruangah a thi mi tam biknak hi Sittwe peng Dapaing, Ungtawgyi, Basala, Sanpiah, Basala Camp, Bawduba le Beda khua in an si i, a za leng an tlau, tiah mi bawmhchanhnak camp ah a ummi hna nih an chim. Thlichia ruangah hin Sittwe telh in Rakhine ramkulh peng 7 ah inn, zung, sii-inn, sii-khan, biakinn le sianginn tam ngai an rawk, tiah theih a si.
Sagaing ramṭhen, Yinmarbin le Magway ramṭhen Salin peng ah tiva ti a lian i, cinthlaknak dum acres 20,000 leng ti nih a phum, tiah theih a si. May 14 ah khan Mocha thlichia a hran pinah ruah faak ngai in a sur caah ti a lian i, Myoyama tiva pawngkam a ummi khuate tiang ti a lian i, cinthlaknak dum acres 15,000 leng an rawk, tiah Khit Thit Media nih a ṭial.
Myoyama tiva pawngkam hrawng a ummi khuate hna cu tilian ruangah umnak hmun an i ṭhial hna i an cinthlakmi vialte zong an rawk dih, tiah theih a si. Cu bantuk ṭhiam in Magway ramṭhen, Salin peng Kyunyin khuakomh khuate 5 leng cu thlichia le ruah nih a den ve caah leikuang acres 1,000 hrawng le cinthlaknak dum tam ngai a rawk, tiah tualchung mi hna nih an chim.